Monday 26 March 2018

Insulation Resistance (7) - DC 24V Earth Lrakage on a Yatch

[Zawgyi]

ဒီတစ္ခါ ၾကဳံရတာက အေပ်ာ္စီး ရြက္သေဘၤာေလးပါ။ မီတာ ၃၀ ေလာက္ဘဲရွိပါတယ္။ Classic design ေက်းလက္ပုံေဖၚထားေပမဲ့ ဇိမ္ခံသေဘၤာထုံးစံ အထဲမွာ အပ်ံစားျပင္ထားပါတယ္။

ရြက္သေဘၤာဆိုေပမဲ့ main engine ႏွစ္လုံး၊ shaft generator ႏွစ္လုံး၊ standby generator ႏွစ္လုံးရွိပါတယ္။ ငယ္ငယ္ေလးေတြေပါ့။ က်စ္က်စ္လစ္လစ္ ဖြဲ႕စည္းထားေတာ့ လုပ္ရတာ ကပ္သီးကပ္သတ္ၾကဳံရတာေတြ ရွိပါတယ္။ Engine ေတြၾကားထဲ ေလးဘက္ေထာက္ သြားရတယ္ေလ။ တစ္ခုခုဆို ဘယ္ေအာက္မွာ ဘယ္လို ျမဳႇပ္ထားလဲ ရွာရတာ တစ္ဒုကၡပါ။
အခု ျပႆနာက 24V Insulation Low ပါ။ တည္ေဆာက္ပုံ power ခြဲေဝပုံကအစ သေဘၤာႀကီးေတြနဲ႔ မတူတာမို႔ နားလည္ေအာင္ drawing ေတြ ေသခ်ာ ၾကည့္ရပါတယ္။ ဒီသေဘၤာကို ရပ္ထားခ်ိန္မွာ battery bank ေတြကေန inverter ေတြနဲ႔ AC ရေအာင္ ျပန္ေျပာင္းယူပါတယ္။ ေမာင္းတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ shaft generator ကေန သုံးပါတယ္။ Battery ကုန္သြားယင္ေတာ့ Standby generator ေတြ ေမာင္းရမယ္ထင္ပါတယ္။ Lighting နဲ႔ စက္ပစၥည္း အမ်ားစုကို DC နဲ႔ သုံးဖို႔ design လုပ္ထားပါတယ္။ ဒီေတာ့ DC bus ေတြက ပိုအဓိကက်ေနပါတယ္။
Battery Bank အႀကီး ၂ ခုနဲ႔ အေရးေပၚ ဆက္သြယ္ေရး၊ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးအတြက္ radio battery bank အငယ္ တစ္ခုရွိပါတယ္။ 
Low insulation ကလည္း မီတာ မရွိပါဘူး။ Bus တစ္ပိုင္းစီမွာ တပ္ထားတဲ့ test button ေလးေတြ နွိပ္ၾကည့္ရပါတယ္။ (+) နဲ႔ (-) လိုင္းေတြကို 24V မီးလုံး တစ္ခုစီဆက္ထားၿပီး မီးလုံးႏွစ္ခု series ဆက္ထားတဲ့ ဆုံခ်က္ကေန ground နဲ႔ Test button ခံထားေပးတာပါ။ ခလုတ္နွိပ္လို႔ ႏွစ္ဘက္ ညီၿပီး ခပ္မွိန္မွိန္ လင္းေနယင္ ေကာင္းတယ္ေပါ့။ တစ္ဘက္ဘက္က ပိုလင္းေနယင္ မွိန္တဲ့ဘက္က ground နဲ႔ leakage ရွိေနတဲ့ သေဘာပါ။
အခု သေဘၤာေပၚမွာ စမ္းၾကည့္ေတာ့ DC bus ရဲ႕ အပိုင္းတိုင္းမွာ earth leakage ျပေနပါတယ္။ ဒါနဲ႔ DC bus ကို တစ္ပိုင္းစီ ခြဲၾကည့္ဖို႔ လုပ္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ဒုကၡေရာက္တာက DC bus ေတြအားလုံးမွာ (-) ကို အေသဆက္ထားပါတယ္။ (+) ကို အဖြင့္အပိတ္လုပ္ၿပီးေတာ့ဘဲ Bus တစ္ပိုင္းစီကို ျဖတ္ေပးပါတယ္။ Bus တစ္ပိုင္းစီ isolate လို႔ မရေတာ့ဘူးေပါ့။ ဆက္သြယ္ေရးပစၥည္းေတြ အဝင္မွာရွိတဲ့ distribution  Board မွာေတာ့ Power source ႏွစ္ခုကို selector switch ခပ္ႀကီးႀကီးတစ္ခုနဲ႔ change over လုပ္ထားတာေတြ႕ရပါတယ္။ အဝင္ power ေတြက main DC bus က တစ္ခု၊ radio battery bank ကတစ္ခုပါ။  အဲဒီမွာလည္း insulation test point တစ္ခုရွိပါတယ္။ Selector ကို ေျပာင္းၿပီး test လုပ္ၾကည့္ပါတယ္။ Source ၂ မ်ဳိးလုံးမွာ leakage ျပေနပါတယ္။ ဒါဆိုယင္ load ဘက္က ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
Load ဘက္အထြက္မွာ breaker ေလးေတြ ၈ ခုေလာက္ရွိပါတယ္။ တစ္ခုခ်င္း ပိတ္ၾကည့္ေတာ့ အကုန္လုံးကုန္သြားတယ္ leakage က ျပေနတုန္း။ Main bus တင္ မဟုတ္ဘဲ radio battery bank က လာတဲ့ source မွာပါျပေနေတာ့ စဥ္းစားရၾကပ္သြားတယ္။ Battery က ground က်တာေတာ့ ျဖစ္ခဲပါတယ္။ Circuit ကို ေသေသခ်ာခ်ာ ျပန္ၾကည့္ေတာ့ source ၂ ခုရဲ႕ indicator lamp ႏွစ္ခုက relay နဲ႔ ခ်ိတ္ထားတာေတြ႕ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ Diode ၾကားခံထားတဲ့ အတြက္ main bus နဲ႔ မဆက္စပ္ေတာ့ပါဘူး။ ဘာဘဲျဖစ္ျဖစ္ isolation ေသခ်ာေအာင္ relay ႏွစ္ခုလုံး ဆြဲျဖဳတ္လိုက္ပါတယ္။ ျပန္စမ္းၾကည့္ေတာ့ radio battery bank သုံးယင္ ေကာင္းေနပါၿပီ။ Main bus က power သုံးယင္ေတာ့ leakage ျပပါတယ္။ Radio battery bank ကို ေရြးထားၿပီး ေစာေစာက ပိတ္လိုက္တဲ့  breaker ေတြ အကုန္ျပန္ ဖြင့္ၾကည့္ပါတယ္။ ေကာင္းေနတုန္းပါဘဲ။ ဒီေတာ့ ေကာက္ခ်က္ခ်လို႔ရတာက ဒီ Breaker အထြက္ load ေတြနဲ႔ radio battery bank က ေကာင္းတယ္ေပါ့။ ေစာေစာက indicator lamp relay ကတစ္ဆင့္ main bus က ပတ္စီးေနလို႔ leakage ျပတာေပါ့။ Diode ရွိတယ္ ဆိုၿပီး ပတ္မစီးဘူး ထင္ေနတာ။ လက္ေတြ႕မွာ မထင္တာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
အခု ဒီတစ္ပိုင္းေတာ့ ရွင္းသြားၿပီ။ Main bus  အထြက္ေတြ တစ္ခုခ်င္း လိုက္ပိတ္ၾကည့္ပါတယ္။ ကံေကာင္းတာက Main bus က အထြက္မွာေတာ့ two pole breaker ေတြနဲ႔ (+), (-) ႏွစ္ေခ်ာင္းလုံး ျဖတ္တာမို႔ လိုက္လို႔အဆင္ေျပပါတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕ Circuit ေတြမွာေတာ့ Breaker အစား fuse အတုံးႀကီးေတြ ထည့္ထားပါတယ္။  Breaker တစ္ခုစီပိတ္စမ္းတာ အကုန္ ကုန္သြားတယ္။ Leakage က ရွိေနတုန္းဘဲ။ က်န္တာကေတာ့ Fuse ႀကီးေတြ။ တစ္စုံစီ ျဖဳတ္စမ္းေတာ့ Earth Leakage က Office Distribution Box က လာတာ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီ DB ကို ရွာ၊ Breaker တစ္ခုစီ ပိတ္ၿပီး စစ္ၾကည့္ေတာ့ Navigation Circuit က ျဖစ္ေနတယ္။ Nav Control ကေနထပ္စစ္ေတာ့ Boom Light ကျဖစ္ေနပါတယ္။ ေတာ္ပါေသးရဲ႕ Boom Light ဆိုတာ ရြက္တိုင္ေအာက္ဆုံး horizontal ကန္႔လန္႔ျဖတ္ တန္းမွာ ေအာက္ကို စိုက္ထြန္းထားတဲ့ မီးလုံးေလးေတြ။ လက္လွမ္းမီပါတယ္။ 24V DC ကို constant current controller unit ေလးခံၿပီး LED မီးလုံး ထြန္းထားပါတယ္။ မီးလုံး ၄ ခုပါတဲ့ Circuit ဆိုေတာ့ တစ္လုံးမွာ ground က်ေနတာ သြားေတြ႕ပါတယ္။ ေသခ်ာ ရွင္းလင္းၿပီး မီးလုံး ကၽြမ္းေနတာမို႔ လဲခိုင္းလိုက္ပါတယ္။
အဲဒါနဲ႔ ျပႆနာ ေျပလည္သြားပါတယ္။ Test Point ေတြအကုန္လုံးမွာ clear ျဖစ္သြားပါၿပီ။

ဒီသေဘၤာမွာ ေနာက္ထပ္ ျပႆနာ ၂ ခု ရွင္းေပးရပါေသးတယ္။ တစ္ခုက Bow Thruster အလုပ္မလုပ္လို႔တဲ့။ ဒီသေဘၤာရဲ႕ BT ကတစ္မ်ဳိး။ မသုံးယင္ Thruster က အေပၚမွာ ထားတယ္။ သုံးခ်င္ယင္ Down ခလုတ္နွိပ္လိုက္ေတာ့ Hydraulic cylinder နဲ႔ ေအာက္ကို ခ်ေပးတယ္။ ၿပီးမွ joy stick နဲ႔ Port / Starboard ေရႊ႕ေတာ့ hydraulic motor forward / reverse လည္ေပးၿပီး တြန္းတယ္။ Pitch Control မပါဘူး။ မသုံးယင္ Up ခလုတ္နဲ႔ ျပန္တင္ထားရတယ္။ အခု up / down က အလုပ္လုပ္တယ္။ Port / Stbd တြန္းလို႔မရဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ေမာ္တာ မလည္ဘူး။ စမ္းၾကည့္ေတာ့ Up နွိပ္လို႔ cylinder အေပၚဆုံး ေရာက္သြားယင္ Up ခလုတ္မွာ မီးလင္းပါတယ္။ ေအာက္ဆုံး ေရာက္တဲ့အခ်ိန္ Down ခလုတ္က မီးမလင္းဘူး။ Drawing ဖတ္ၾကည့္ေတာ့ Limit Switch နဲ႔ relay တစ္ခုစီ ရွိပါတယ္။ Thruster ကို ေအာက္ဆုံးမွာ ေရႊ႕ထားၿပီး JB terminal မွာ down limit ႀကိဳးကို short လုပ္လိုက္ေတာ့ relay ဆြဲသြားၿပီး Down ခလုတ္မီးလင္း သြားပါတယ္။ Joy stick ကစားၾကည့္ေတာ့ Port / Stbd ေမာ္တာ လည္သြားပါၿပီ။ Limit switch မေကာင္းတာေပါ့။ အဲဒါေၾကာင့္ interlock ျဖစ္ၿပီး ေမာ္တာ မလည္တာပါ။
ဒါနဲ႔ BT up/down cylinder ေဘးက အဖုံးဖြင့္ၾကည့္ေတာ့ proximity sensor ေလးႏွစ္ခု ေတြ႕ပါတယ္။ ဘယ္ဟာ up ဘယ္ဟာ down မေသခ်ာလို႔ cylinder move up လုပ္ခိုင္းေတာ့ ေပၚဆုံး position မွာ ေအာက္ဘက္က sensor ေပၚက LED ေလး လင္းသြားပါတယ္။ ေအာက္ဆုံး position မွာေတာ့ အေပၚဘက္က sensor ေပၚက မီးမလင္းပါဘူး။ ဒီ sensor မေကာင္းတာ ေသခ်ာသြားတာေပါ့။ Sensor ျဖဳတ္လာၿပီး အသစ္ရွာ ဝယ္ပါတယ္။ ေနာက္ ျပန္လဲလိုက္ေတာ့ ေကာင္း သြားတယ္ေပါ့။

ေနာက္ျပႆနာတစ္ခုက Steering Gear ပါ။ SG ကို Control လုပ္တဲ့ ေနရာ ႏွစ္ခုရွိတယ္။ အခန္းထဲက ေမာင္းတဲ့ေနရာမွာ တစ္ခု၊ အျပင္ဘက္ ေနာက္ဖ်ားက ေမာင္းတဲ့ ေနရာမွာ တစ္ခုပါ။ သူႀကီးက အထဲကေန follow up mode နဲ႔ ေမာင္းျပပါတယ္။ အဲဒီ console မွာ တပ္ထားတဲ့ Rudder angle indicator က ေကာင္းေကာင္း အလုပ္လုပ္ပါတယ္။ ေနာက္ အျပင္ဘက္က console ကေန ေမာင္းျပေတာ့ indicator က တစ္ခါတေလ အမွန္ျပတယ္။ တစ္ခါတေလ တစ္ေနရာမွာ ကပ္ေနၿပီး အမွန္မျပေတာ့ျပန္ဘူး။
ၾကဳံလို႔ SG ရဲ႕ Operation mode ေလး ႏွစ္ခုအေၾကာင္း ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ follow up ( FU) mode နဲ႔ Non follow up (NFU) mode ပါ။ NFU mode မွာ Port / Stbd တစ္ဘက္ဘက္ကို command ေပးတဲ့ အခါ အဲဒီ direction အတိုင္း rudder ေရြ႕သြားပါတယ္။ Command ေပးေနသမွ် ဆက္သြားမွာပါ။ Command ရပ္လိုက္မွ ဒါမွမဟုတ္ Max limit ထိသြားမွ ရပ္မွာပါ။ Indicator ၾကည့္ၿပီးေမာင္းတဲ့သူက လိုသေလာက္ ေရႊ႕ေပးရပါတယ္။ FU mode မွာေတာ့ command ေပးတဲ့ steering / lever ကို လိုခ်င္တဲ့ angle တစ္ခုေပးလိုက္ယင္ အဲဒီ angle ေရာက္ေအာင္ စက္က လိုက္ေရႊ႕သြားမွာပါ။ ဥပမာ Port 20  ံေပးလိုက္ယင္ Port 20  ံ ေရာက္ေအာင္ System က လိုတိုးပိုေလွ်ာ့ ေရႊ႕ေပးပါတယ္။
အခု ျပႆနာမွာ FU mode ေၾကာင့္လား၊ indicator ေၾကာင့္လား၊ feedback unit ေၾကာင့္လား ခြဲသိဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါနဲ႔ NFU mode နဲ႔ အတြင္း၊ အျပင္ ႏွစ္မ်ဳိး ေမာင္းၿပီး indicator pointer ေလး ေရြ႕တဲ့ အေနအထားကို ေစာင့္ၾကည့္ပါတယ္။ ဘယ္ကေန ေမာင္းေမာင္း အျပင္ဘက္ indicator က ျပႆနာရွိေနပါတယ္။ ဒီေတာ့ indicator ေၾကာင့္လား feedback unit ေၾကာင့္လား တစ္ခုခုပါဘဲ။ ဒီတစ္ခါေတာ့ drawing ရွာလို႔ မရတာနဲ႔ သေဘၤာေနာက္ဖ်ားက အခန္းေလးကို လွန္ဖြင့္၊ ျပည့္ၾကပ္ေနတဲ့ ပစၥည္း ပစၥယေတြ ဖယ္ထုတ္ၿပီး feedback unit ကို ရွာၾကည့္ပါတယ္။ ေတြ႕ပါၿပီ feedback unit ႏွစ္ခု ေဘးခ်င္းယွဥ္ရွိေနၿပီး linkage တစ္ခုနဲ႔ ဆက္ထားပါတယ္။ သူေဘးနားက junction box မွာ ႀကိဳခ်င္း လဲစမ္းဖို႔ လုပ္ပါတယ္။ Terminal မွာၾကည့္ေတာ့ ႀကိဳး ၂ ေခ်ာင္း စီနဲ႔ အစိမ္းေရာင္ earth wire ဘဲသုံးထားတာေတြ႕ရပါတယ္။ ေတြ႕ေနက် potentiometer feedback ဆိုယင္ ၃ ေခ်ာင္းပါ။ Synchro motor လည္း မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ထားပါေတာ့။ ေနာက္ၿပီးမွ ရွာၾကည့္မယ္။ ေလာေလာဆယ္ ႀကိဳး ႏွစ္စုံ လဲၿပီး စမ္းၾကည့္ေတာ့ ျပႆနာက အတြင္းဘက္ indicator ဆီ ေရာက္သြားပါတယ္။ ဒီေတာ့ feedback unit ေၾကာင့္ဆိုတာ ေသခ်ာ သြားပါၿပီ။ Spare မရွိေတာ့ လဲဖို႔ model မွတ္ယူခဲ့ ပါတယ္။ Simrad ကထုတ္တဲ့ RF300 ပါ။ Internet မွာ ရွာၾကည့္ေတာ့ feedback က Frequency signal ျပန္ေပးတာပါတဲ့။ ဒီတစ္ခါ ပထမဆုံး ေတြ႕ဖူးတာပါ။

[Unicode]

ဒီတစ်ခါ ကြုံရတာက အပျော်စီး ရွက်သင်္ဘောလေးပါ။ မီတာ ၃၀ လောက်ဘဲရှိပါတယ်။ Classic design ကျေးလက်ပုံဖေါ်ထားပေမဲ့ ဇိမ်ခံသင်္ဘောထုံးစံ အထဲမှာ အပျံစားပြင်ထားပါတယ်။ ရွက်သင်္ဘောဆိုပေမဲ့ main engine နှစ်လုံး၊ shaft generator နှစ်လုံး၊ standby generator နှစ်လုံးရှိပါတယ်။ ငယ်ငယ်လေးတွေပေါ့။ ကျစ်ကျစ်လစ်လစ် ဖွဲ့စည်းထားတော့ လုပ်ရတာ ကပ်သီးကပ်သတ်ကြုံရတာတွေ ရှိပါတယ်။ Engine တွေကြားထဲ လေးဘက်ထောက် သွားရတယ်လေ။ တစ်ခုခုဆို ဘယ်အောက်မှာ ဘယ်လို မြုှပ်ထားလဲ ရှာရတာ တစ်ဒုက္ခပါ။
အခု ပြဿနာက 24V Insulation Low ပါ။ တည်ဆောက်ပုံ power ခွဲဝေပုံကအစ သင်္ဘောကြီးတွေနဲ့ မတူတာမို့ နားလည်အောင် drawing တွေ သေချာ ကြည့်ရပါတယ်။ ဒီသင်္ဘောကို ရပ်ထားချိန်မှာ battery bank တွေကနေ inverter တွေနဲ့ AC ရအောင် ပြန်ပြောင်းယူပါတယ်။ မောင်းတဲ့ အချိန်မှာတော့ shaft generator ကနေ သုံးပါတယ်။ Battery ကုန်သွားယင်တော့ Standby generator တွေ မောင်းရမယ်ထင်ပါတယ်။ Lighting နဲ့ စက်ပစ္စည်း အများစုကို DC နဲ့ သုံးဖို့ design လုပ်ထားပါတယ်။ ဒီတော့ DC bus တွေက ပိုအဓိကကျနေပါတယ်။ Battery Bank အကြီး ၂ ခုနဲ့ အရေးပေါ် ဆက်သွယ်ရေး၊ ထိန်းချုပ်ရေးအတွက် radio battery bank အငယ် တစ်ခုရှိပါတယ်။ 
Low insulation ကလည်း မီတာ မရှိပါဘူး။ Bus တစ်ပိုင်းစီမှာ တပ်ထားတဲ့ test button လေးတွေ နှိပ်ကြည့်ရပါတယ်။ (+) နဲ့ (-) လိုင်းတွေကို 24V မီးလုံး တစ်ခုစီဆက်ထားပြီး မီးလုံးနှစ်ခု series ဆက်ထားတဲ့ ဆုံချက်ကနေ ground နဲ့ Test button ခံထားပေးတာပါ။ ခလုတ်နှိပ်လို့ နှစ်ဘက် ညီပြီး ခပ်မှိန်မှိန် လင်းနေယင် ကောင်းတယ်ပေါ့။ တစ်ဘက်ဘက်က ပိုလင်းနေယင် မှိန်တဲ့ဘက်က ground နဲ့ leakage ရှိနေတဲ့ သဘောပါ။
အခု သင်္ဘောပေါ်မှာ စမ်းကြည့်တော့ DC bus ရဲ့ အပိုင်းတိုင်းမှာ earth leakage ပြနေပါတယ်။ ဒါနဲ့ DC bus ကို တစ်ပိုင်းစီ ခွဲကြည့်ဖို့ လုပ်ပါတယ်။ အဲဒီမှာ ဒုက္ခရောက်တာက DC bus တွေအားလုံးမှာ (-) ကို အသေဆက်ထားပါတယ်။ (+) ကို အဖွင့်အပိတ်လုပ်ပြီးတော့ဘဲ Bus တစ်ပိုင်းစီကို ဖြတ်ပေးပါတယ်။ Bus တစ်ပိုင်းစီ isolate လို့ မရတော့ဘူးပေါ့။ ဆက်သွယ်ရေးပစ္စည်းတွေ အဝင်မှာရှိတဲ့ distribution  Board မှာတော့ Power source နှစ်ခုကို selector switch ခပ်ကြီးကြီးတစ်ခုနဲ့ change over လုပ်ထားတာတွေ့ရပါတယ်။ အဝင် power တွေက main DC bus က တစ်ခု၊ radio battery bank ကတစ်ခုပါ။  အဲဒီမှာလည်း insulation test point တစ်ခုရှိပါတယ်။ Selector ကို ပြောင်းပြီး test လုပ်ကြည့်ပါတယ်။ Source ၂ မျိုးလုံးမှာ leakage ပြနေပါတယ်။ ဒါဆိုယင် load ဘက်က ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
Load ဘက်အထွက်မှာ breaker လေးတွေ ၈ ခုလောက်ရှိပါတယ်။ တစ်ခုချင်း ပိတ်ကြည့်တော့ အကုန်လုံးကုန်သွားတယ် leakage က ပြနေတုန်း။ Main bus တင် မဟုတ်ဘဲ radio battery bank က လာတဲ့ source မှာပါပြနေတော့ စဉ်းစားရကြပ်သွားတယ်။ Battery က ground ကျတာတော့ ဖြစ်ခဲပါတယ်။ Circuit ကို သေသေချာချာ ပြန်ကြည့်တော့ source ၂ ခုရဲ့ indicator lamp နှစ်ခုက relay နဲ့ ချိတ်ထားတာတွေ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ Diode ကြားခံထားတဲ့ အတွက် main bus နဲ့ မဆက်စပ်တော့ပါဘူး။ ဘာဘဲဖြစ်ဖြစ် isolation သေချာအောင် relay နှစ်ခုလုံး ဆွဲဖြုတ်လိုက်ပါတယ်။ ပြန်စမ်းကြည့်တော့ radio battery bank သုံးယင် ကောင်းနေပါပြီ။ Main bus က power သုံးယင်တော့ leakage ပြပါတယ်။ Radio battery bank ကို ရွေးထားပြီး စောစောက ပိတ်လိုက်တဲ့  breaker တွေ အကုန်ပြန်ဖွင့်ကြည့်ပါတယ်။ ကောင်းနေတုန်းပါဘဲ။ ဒီတော့ ကောက်ချက်ချလို့ရတာက ဒီ Breaker အထွက် load တွေနဲ့ radio battery bank က ကောင်းတယ်ပေါ့။ စောစောက indicator lamp relay ကတစ်ဆင့် main bus က ပတ်စီးနေလို့ leakage ပြတာပေါ့။ Diode ရှိတယ် ဆိုပြီး ပတ်မစီးဘူး ထင်နေတာ။ လက်တွေ့မှာ မထင်တာ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
အခု ဒီတစ်ပိုင်းတော့ ရှင်းသွားပြီ။ Main bus  အထွက်တွေ တစ်ခုချင်း လိုက်ပိတ်ကြည့်ပါတယ်။ ကံကောင်းတာက Main bus က အထွက်မှာတော့ two pole breaker တွေနဲ့ (+), (-) နှစ်ချောင်းလုံး ဖြတ်တာမို့ လိုက်လို့အဆင်ပြေပါတယ်။ တစ်ချို့ Circuit တွေမှာတော့ Breaker အစား fuse အတုံးကြီးတွေ ထည့်ထားပါတယ်။  Breaker တစ်ခုစီပိတ်စမ်းတာ အကုန် ကုန်သွားတယ်။ Leakage က ရှိနေတုန်းဘဲ။ ကျန်တာကတော့ Fuse ကြီးတွေ။ တစ်စုံစီ ဖြုတ်စမ်းတော့ Earth Leakage က Office Distribution Box က လာတာ ဖြစ်နေတယ်။ အဲဒီ DB ကို ရှာ၊ Breaker တစ်ခုစီ ပိတ်ပြီး စစ်ကြည့်တော့ Navigation Circuit က ဖြစ်နေတယ်။ Nav Control ကနေထပ်စစ်တော့ Boom Light ကဖြစ်နေပါတယ်။ တော်ပါသေးရဲ့ Boom Light ဆိုတာ ရွက်တိုင်အောက်ဆုံး horizontal ကန့်လန့်ဖြတ် တန်းမှာ အောက်ကို စိုက်ထွန်းထားတဲ့ မီးလုံးလေးတွေ။ လက်လှမ်းမီပါတယ်။ 24V DC ကို constant current controller unit လေးခံပြီး LED မီးလုံး ထွန်းထားပါတယ်။ မီးလုံး ၄ ခုပါတဲ့ Circuit ဆိုတော့ တစ်လုံးမှာ ground ကျနေတာ သွားတွေ့ပါတယ်။ သေချာ ရှင်းလင်းပြီး မီးလုံး ကျွမ်းနေတာမို့ လဲခိုင်းလိုက်ပါတယ်။ အဲဒါနဲ့ ပြဿနာ ပြေလည်သွားပါတယ်။ Test Point တွေအကုန်လုံးမှာ clear ဖြစ်သွားပါပြီ။

ဒီသင်္ဘောမှာ နောက်ထပ် ပြဿနာ ၂ ခု ရှင်းပေးရပါသေးတယ်။ တစ်ခုက Bow Thruster အလုပ်မလုပ်လို့တဲ့။ ဒီသင်္ဘောရဲ့ BT ကတစ်မျိုး။ မသုံးယင် Thruster က အပေါ်မှာ ထားတယ်။ သုံးချင်ယင် Down ခလုတ်နှိပ်လိုက်တော့ Hydraulic cylinder နဲ့ အောက်ကို ချပေးတယ်။ ပြီးမှ joy stick နဲ့ Port / Starboard ရွှေ့တော့ hydraulic motor forward / reverse လည်ပေးပြီး တွန်းတယ်။ Pitch Control မပါဘူး။ မသုံးယင် Up ခလုတ်နဲ့ ပြန်တင်ထားရတယ်။ အခု up / down က အလုပ်လုပ်တယ်။ Port / Stbd တွန်းလို့မရဘူး ဖြစ်နေတယ်။ မော်တာ မလည်ဘူး။ စမ်းကြည့်တော့ Up နှိပ်လို့ cylinder အပေါ်ဆုံး ရောက်သွားယင် Up ခလုတ်မှာ မီးလင်းပါတယ်။ အောက်ဆုံး ရောက်တဲ့အချိန် Down ခလုတ်က မီးမလင်းဘူး။ Drawing ဖတ်ကြည့်တော့ Limit Switch နဲ့ relay တစ်ခုစီ ရှိပါတယ်။ Thruster ကို အောက်ဆုံးမှာ ရွှေ့ထားပြီး JB terminal မှာ down limit ကြိုးကို short လုပ်လိုက်တော့ relay ဆွဲသွားပြီး Down ခလုတ်မီးလင်း သွားပါတယ်။ Joy stick ကစားကြည့်တော့ Port / Stbd မော်တာ လည်သွားပါပြီ။ Limit switch မကောင်းတာပေါ့။ အဲဒါကြောင့် interlock ဖြစ်ပြီး မော်တာ မလည်တာပါ။
ဒါနဲ့ BT up/down cylinder ဘေးက အဖုံးဖွင့်ကြည့်တော့ proximity sensor လေးနှစ်ခု တွေ့ပါတယ်။ ဘယ်ဟာ up ဘယ်ဟာ down မသေချာလို့ cylinder move up လုပ်ခိုင်းတော့ ပေါ်ဆုံး position မှာ အောက်ဘက်က sensor ပေါ်က LED လေး လင်းသွားပါတယ်။ အောက်ဆုံး position မှာတော့ အပေါ်ဘက်က sensor ပေါ်က မီးမလင်းပါဘူး။ ဒီ sensor မကောင်းတာ သေချာသွားတာပေါ့။ Sensor ဖြုတ်လာပြီး အသစ်ရှာ ဝယ်ပါတယ်။ နောက် ပြန်လဲလိုက်တော့ ကောင်း သွားတယ်ပေါ့။

နောက်ပြဿနာတစ်ခုက Steering Gear ပါ။ SG ကို Control လုပ်တဲ့ နေရာ နှစ်ခုရှိတယ်။ အခန်းထဲက မောင်းတဲ့နေရာမှာ တစ်ခု၊ အပြင်ဘက် နောက်ဖျားက မောင်းတဲ့ နေရာမှာ တစ်ခုပါ။ သူကြီးက အထဲကနေ follow up mode နဲ့ မောင်းပြပါတယ်။ အဲဒီ console မှာ တပ်ထားတဲ့ Rudder angle indicator က ကောင်းကောင်း အလုပ်လုပ်ပါတယ်။ နောက် အပြင်ဘက်က console ကနေ မောင်းပြတော့ indicator က တစ်ခါတလေ အမှန်ပြတယ်။ တစ်ခါတလေ တစ်နေရာမှာ ကပ်နေပြီး အမှန်မပြတော့ပြန်ဘူး။
 ကြုံလို့ SG ရဲ့ Operation mode လေး နှစ်ခုအကြောင်း ပြောပြချင်ပါတယ်။ အဲဒါကတော့ follow up ( FU) mode နဲ့ Non follow up (NFU) mode ပါ။ NFU mode မှာ Port / Stbd တစ်ဘက်ဘက်ကို command ပေးတဲ့ အခါ အဲဒီ direction အတိုင်း rudder ရွေ့သွားပါတယ်။ Command ပေးနေသမျှ ဆက်သွားမှာပါ။ Command ရပ်လိုက်မှ ဒါမှမဟုတ် Max limit ထိသွားမှ ရပ်မှာပါ။ Indicator ကြည့်ပြီးမောင်းတဲ့သူက လိုသလောက် ရွှေ့ပေးရပါတယ်။ FU mode မှာတော့ command ပေးတဲ့ steering / lever ကို လိုချင်တဲ့ angle တစ်ခုပေးလိုက်ယင် အဲဒီ angle ရောက်အောင် စက်က လိုက်ရွှေ့သွားမှာပါ။ ဥပမာ Port 20  ံပေးလိုက်ယင် Port 20  ံ ရောက်အောင် System က လိုတိုးပိုလျှော့ ရွှေ့ပေးပါတယ်။
အခု ပြဿနာမှာ FU mode ကြောင့်လား၊ indicator ကြောင့်လား၊ feedback unit ကြောင့်လား ခွဲသိဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါနဲ့ NFU mode နဲ့ အတွင်း၊ အပြင် နှစ်မျိုး မောင်းပြီး indicator pointer လေး ရွေ့တဲ့ အနေအထားကို စောင့်ကြည့်ပါတယ်။ ဘယ်ကနေ မောင်းမောင်း အပြင်ဘက် indicator က ပြဿနာရှိနေပါတယ်။ ဒီတော့ indicator ကြောင့်လား feedback unit ကြောင့်လား တစ်ခုခုပါဘဲ။ ဒီတစ်ခါတော့ drawing ရှာလို့ မရတာနဲ့ သင်္ဘောနောက်ဖျားက အခန်းလေးကို လှန်ဖွင့်၊ ပြည့်ကြပ်နေတဲ့ ပစ္စည်း ပစ္စယတွေ ဖယ်ထုတ်ပြီး feedback unit ကို ရှာကြည့်ပါတယ်။ တွေ့ပါပြီ feedback unit နှစ်ခု ဘေးချင်းယှဉ်ရှိနေပြီး linkage တစ်ခုနဲ့ ဆက်ထားပါတယ်။ သူဘေးနားက junction box မှာ ကြိုချင်း လဲစမ်းဖို့ လုပ်ပါတယ်။ Terminal မှာကြည့်တော့ ကြိုး ၂ ချောင်း စီနဲ့ အစိမ်းရောင် earth wire ဘဲသုံးထားတာတွေ့ရပါတယ်။ တွေ့နေကျ potentiometer feedback ဆိုယင် ၃ ချောင်းပါ။ Synchro motor လည်း မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ ထားပါတော့။ နောက်ပြီးမှ ရှာကြည့်မယ်။ လောလောဆယ် ကြိုး နှစ်စုံ လဲပြီး စမ်းကြည့်တော့ ပြဿနာက အတွင်းဘက် indicator ဆီ ရောက်သွားပါတယ်။ ဒီတော့ feedback unit ကြောင့်ဆိုတာ သေချာ သွားပါပြီ။ Spare မရှိတော့ လဲဖို့ model မှတ်ယူခဲ့ ပါတယ်။ Simrad ကထုတ်တဲ့ RF300 ပါ။ Internet မှာ ရှာကြည့်တော့ feedback က Frequency signal ပြန်ပေးတာပါတဲ့။ ဒီတစ်ခါ ပထမဆုံး တွေ့ဖူးတာပါ။

Monday 19 March 2018

Generator (14) - Start Failure

[Zawgyi]

ဒီတစ္ခါ သေဘၤာေပၚမွာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ စကၤာပူ အစိုးရဌာနတစ္ခုရဲ႕ backup generator ေတြပါ။ စကၤပူမွာ မီးျပတ္တာ ေတာ္ေတာ္ရွားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရဌာန ဆိုေတာ့ အေရးေပၚအတြက္ ထားပါတယ္။ အဲဒီ ဌာန အေဆာက္အဦးမွာ Leroy Somer Gen Set, 1200 kW သုံးလုံး standby ထားပါတယ္။ သူတို႔ေျပာတာေတာ့ ဒီစက္ေတြ သက္တမ္း ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ၿပီတဲ့။ အခု ၂ လုံးက စလို႔ မရဘူး ေျပာပါတယ္။
အဲဒီဌာန ေရာက္ေတာ့ Maintenance ဝန္ထမ္း ၄ ေယာက္ေလာက္ ေစာင့္ေနၾကပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္က မေလး လူမ်ဳိးပါ။ သူက ရွင္းျပပါတယ္။ Gen-2 နဲ႔ Gen-3 က စၿပီး ခဏအတြင္း ျပန္ရပ္သြားတယ္ ေျပာပါတယ္။ စမ္းမယ္ဆိုေတာ့ Main Switchboard ကေန Gen-3 ကို remote start လုပ္ပါတယ္။ စက္လည္ပါတယ္။ Voltage က 250 V ေလာက္ဘဲ ထြက္တယ္။ Freq မီတာက ရဲ႕ range က 45 - 65 Hz ဆိုေတာ့ အစကေနတက္လာတာ မျမင္ရဘူး။ ျဖတ္ကနဲ ေတာ့ လႈပ္သြားတယ္။ စကၠန္႔ပိုင္း အတြင္း panel မွာ generator fail alarm တက္လာၿပီး shut down ျပန္ျဖစ္သြားတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ Voltage အျပည့္မထြက္လို႔ ျပန္ျဖတ္ခ်တာပါဘဲ။ Engine RPM မျပည့္လို႔လား Alternator က Voltage မထြက္လို႔လား ခြဲသိဖို႔ လိုပါတယ္။  ဒါနဲ႔ အေဖၚပါလာတဲ့ တစ္ေယာက္ကို စက္နားမွာေနၿပီး RPM meter မွာ ဘယ္ေလာက္တက္လဲ ေစာင့္ၾကည့္ခိုင္းပါတယ္။ ေနာက္တစ္ေခါက္ ျပန္စေတာ့ အတူတူပါဘဲ။ ဒါေပမဲ့ RPM 1500 ထိတက္တယ္ ေျပာပါတယ္။ ဒါဆို ဘာလို႔ Volt နည္းေနရတာလဲ။
Rotating diode ေတြထဲက တစ္ခ်ဳိ႕ မေကာင္းလို႔လား။ အဖုံးဖြင့္ၿပီး diode ရဲ႕ တစ္စစီျဖဳတ္တိုင္းၾကည့္ပါတယ္။ Diode ေတြ အကုန္ေကာင္းပါတယ္။ ဒီတစ္ခါ AVR နဲ႔ generator နဲ႔ ဘယ္အပိုင္းေၾကာင့္လဲ ခြဲထုတ္ခ်င္တာရယ္ low voltage နဲ႔ ျဖတ္ခ်တာ ဟုတ္မဟုတ္ confirm လုပ္ခ်င္တာရယ္ေၾကာင့္ external excitation ေပးၾကည့္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။
Side cover ဖြင့္ၾကည့္ေတာ့ AVR က ျမင္ေနက် မဟုတ္ပါဘူး။ သူနဲ႔ တြဲရက္ booster လို႔ယူဆရတဲ့ တစ္ျခား Circuit ေတြနဲ႔ ဆက္ထားပါေသးတယ္။ Manual ေတာင္းၾကည့္ေတာ့လည္း မရွိဘူးေျပာပါတယ္။ LS221 ဆိုတဲ့ AVR manual ကို Internet မွာ download ၾကည့္ေတာ့ လည္း မတူေတာ့ပါဘူး။ ဒါက version အေဟာင္းျဖစ္မယ္ ထင္ပါတယ္။ တစ္ကယ္လို႔ AVR အသစ္လဲရမယ္ဆိုယင္ေတာင္ နည္းနည္း ခက္မယ္ထင္ပါတယ္။ Version မတူေတာ့ လိုအပ္သလို modify လုပ္ေပးရမွာပါ။ ထားပါေတာ့။ ေလာေလာဆယ္ စမ္းဖို႔ field excitation အထြက္ ႀကိဳး ၂ ေခ်ာင္း ရွာရပါမယ္။ Drawing မရေတာ့ wire ေတြ လိုက္ၾကည့္ရပါတယ္။ exciter ဆီဝင္သြားတဲ့ ႀကိဳး ၂ ေခ်ာင္းကိုျဖဳတ္။ Wire ၂ ေခ်ာင္းနဲ႔ ခပ္ရွည္ရွည္ဆက္ၿပီး Starter Battery နားေရာက္ေအာင္ ဆြဲပါတယ္။ ေနာက္တစ္ေခါက္ စက္ျပန္နႈိးၿပီး 12 V excitation ေပးလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ output 400 V အထိတက္သြားၿပီး စက္ကလည္း shut down ျဖစ္မသြားေတာ့ပါဘူး။ ၂ ခုေသခ်ာသြားပါၿပီ။  Generator ဘက္ကေကာင္းတယ္ ဆိုတာရယ္၊ Switch board က voltage မျပည့္လို႔ ျဖတ္ခ်ေနတယ္ဆိုတာရယ္ေပါ့။ AVR ေပၚက voltage preset နဲ႔ ညႇိၾကည့္ခ်င္ပါတယ္။ ျပႆနာက စက္က ၾကာၾကာ မလည္ႏိုင္ဘူး။ Local Run မယ္ဆိုယင္ေတာ့ အခုလို under voltage နဲ႔ shut down ျဖစ္မွာမဟုတ္ဘူး။ ဒါနဲ႔ သူတို႔ကို local ေမာင္းေပးဖို႔ ေျပာေတာ့ မရဘူးေျပာပါတယ္။ 
သေဘၤာသားေတြနဲ႔ မတူတာက ဒါပါဘဲ။ သူတို႔က စာအုပ္ႀကီးအတိုင္း ဒီလိုေမာင္း ဒီလိုလုပ္ လက္ဆင့္ကမ္းခဲ့တဲ့သူေတြ။ Remote နဲ႔ဘဲ ေမာင္းဖို႔ သင္ယူခဲ့ပုံရပါတယ္။ မျဖစ္ျဖစ္ေအာင္ ေမာင္းမယ္လို႔မရွိ။ မေမာင္းတတ္တာလား မသိပါ။ ထားပါေတာ့။ သူတို႔ မရဘူးဆိုေတာ့ ကိုယ္က ရတဲ့ နည္းနဲ႔ ဆက္လုပ္ရမွာေပါ့။
Risk နည္းနည္းယူၿပီး AVR ေပၚက volt preset ကို နည္းနည္းတင္ၿပီး ျပန္ေမာင္းၾကည့္ပါတယ္။ 300 V ေလာက္ေရာက္လာပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ျပန္ရပ္သြားတာေပါ့။ Preset ကို အျမင့္ဆုံးထားၿပီး ျပန္ေမာင္းခိုင္းပါတယ္။ လူကလည္း AVR ေဘးမွာ အဆင္သင့္ေနပါတယ္။ လိုအပ္ယင္ ခ်က္ခ်င္း ျပန္ခ်ရေအာင္လို႔။ တစ္ေယာက္က voltage ၾကည့္ထားၿပီး ေအာ္ေျပာေပးပါတယ္။ 390V ထြက္ပါတယ္။ Under voltage shut down က 380V ဆိုေတာ့ စက္က ဆက္လည္ေနပါတယ္။ ထပ္တင္လို႔ မရေတာ့ဘူး။ ခဏေနေတာ့ voltage တစ္ျဖည္းျဖည္းခ်င္း တက္လာပါတယ္။ ၅ မိနစ္ေလာက္ၾကာေတာ့ 410 V ေလာက္ ျဖစ္လာလို႔ ျပန္ေလွ်ာ့ေပးရပါတယ္။ သူတို႔ ထားတဲ့ Operation voltage က 400V ပါ။ အဲလိုနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ယင္း၊ volt တက္လာယင္ ေလွ်ာ့ယင္းနဲ႔ ေနာက္ဆုံး လုံးဝ ၿငိမ္သြားတဲ့ အခ်ိန္မွာ မူလ Set Point ျပန္ေရာက္သြားပါတယ္။ မေလး supervisor ရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္အရ စက္ျပန္ရပ္ၿပီး ေနာက္ျပန္စ ၾကည့္ပါတယ္။ အကုန္ အဆင္ေျပပါတယ္။ ထပ္ ညႇိစရာ မလိုေတာ့ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ ေတြးမိတာေတာ့ ေဟာင္းေနၿပီျဖစ္တဲ့ AVR ေပၚက component ေတြက ဖုံေတြ၊ ေရေငြ႕ေတြနဲ႔ မို႔ ေကာင္းေကာင္း အလုပ္မလုပ္တာလို႔ ထင္ပါတယ္။ ေနာက္ Run ၿပီး တစ္ျဖည္းျဖည္း အပူခ်ိန္တက္လာမွ ပုံမွန္ျပန္ျဖစ္သြားတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ေနာက္မွ သူတို႔ ျပန္ေျပာတာက အယင္ Maker recommended procedure အရ အပတ္စဥ္ တစ္ပတ္ကို ၃၀ မိနစ္ ေမာင္းေပး ရတယ္ဆိုပါတယ္။ အခု ေနာက္ပိုင္း ဆီေခၽြတာတဲ့အေနနဲ႔ တစ္ပတ္ကို ၅ မိနစ္ဘဲ ေမာင္းေတာ့တယ္ ဆိုပါတယ္။ 
အခ်ိန္ရွိေသးေတာ့ ေနာက္ Gen-2 ကိုပါဆက္ လုပ္ရပါတယ္။ စမ္းၾကည့္ေတာ့ သူလည္း Gen-3 နဲ႔ တူပါတယ္။ 250 V ဘဲ ထြက္ပါတယ္။ ဒီတစ္ခါေတာ့ AVR မွာ volt ကို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတင္ၿပီး စက္စလည္တာနဲ႔ Volt output ကို လွမ္းၾကည့္ေနၿပီး လိုက္တင္ေပးပါတယ္။ အျမင့္ဆုံးတင္ေပးတာေတာင္ 375V ေလာက္ဘဲ ထြက္တာမို႔ shutdown ျဖစ္သြားပါတယ္။ ခဏေလာက္ၾကာၾကာ Run ႏိုင္ယင္ Gen-3 မွာလို ျပန္ေကာင္းႏိုင္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ Voltage sensing relay ကို setting ေျပာင္းလိုက္ပါတယ္။ 370V ထက္နိမ့္မွ shutdown လုပ္ဖို႔ေပါ့။ ၿပီးတာနဲ႔ တစ္ေခါက္ျပန္စမ္းပါတယ္။ ဒီတစ္ခါ shutdown မျဖစ္ဘဲ ဆက္ run လို႔ ရေနပါၿပီ။ ေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့အတိုင္း ခဏၾကာေတာ့ volt ျပန္တက္လာပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ မူလ set point နဲ႔ဘဲ လိုတဲ့ 400V ျပန္ရသြားပါတယ္။ Voltage sensing relay ကို အယင္ setting ျပန္ထားခဲ့ပါတယ္။ Supervisor လုပ္တဲ့သူကလည္း ဘာပစၥည္းမွ လဲစရာမလိုဘဲ ျပန္ရသြားလို႔ ေက်နပ္ေနပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ မေမွ်ာ္လင့္တဲ့ ျပႆနာ ၾကဳံရပါတယ္။ ဘာလဲဆိုေတာ့ အဲဒီ အေဆာက္အဦးမွာ building automation system (BAS) ရွိပါတယ္။ ဒီေတာ့ generator တစ္ခါ ေမာင္းတိုင္း  BAS က မန္ေနဂ်ာဆီ အလိုအေလ်ာက္ message ပို႔ပါတယ္။ အမွန္က သူတို႔ေတြ ေျပာယင္ အဲဒီ signal ကို ေက်ာ္ထားလို႔ ရတာေပါ့။ အခု အကုန္ၿပီးတဲ့ အခ်ိန္ msg ဆယ္ခုေလာက္ မန္ေနဂ်ာဆီဝင္ေတာ့ တာဝန္က် ကုလားေလးဆီ ဖုန္းနဲ႔ လွမ္းေမးတာေပါ့။ သူရွင္းျပေပမဲ့ အဆူခံေနရေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ကို ကူရွင္းျပေပးဖို႔ ဖုန္းေပးလာပါတယ္။ တိုးတိုးေျပာတယ္ မန္ေနဂ်ာကလည္း ျမန္မာမို႔ ကၽြန္ေတာ္ေျပာျပယင္ ရမွာပါတဲ့။ 
ဒီေတာ့လည္း ဖုန္းထဲမွာ အက်ဳိးအေၾကာင္း ေျပာျပရတာေပါ့။ ကၽြန္ေတာ္တို စမ္းေန၊ ျပင္ေနတာမို႔ ခဏခဏ စက္ေမာင္းတာပါလို႔။ အဲဒီမွာ ကိုယ္႔ကိုပါ အဆူခံရပါေရာ။ မင္းတို႔က တစ္ခါေလာက္ ေမာင္းၾကည့္ၿပီး အျပစ္သိရမွာေပါ့။ ခဏခဏ ေမာင္းရတယ္ဆိုေတာ့ မင္းတို႔ မကၽြမ္းက်င္လို႔ေပါ့။ ေတာ္ၾကာ ခဏခဏေမာင္းလို႔ စက္မွာ တစ္ျခားဟာေတြ ပ်က္သြားယင္ ပိုဆိုးမွာေပါ့ ... ။ စသျဖင့္အဆူခံရတာေပါ့။ ဪ ျမန္မာခ်င္းမွ ပိုေတာင္ဆိုးေနေသး။ စိတ္ကိုေလွ်ာ့ၿပီး ေတာင္းပန္ရတာေပါ့။ မေလး supervisor ကလည္း ေနာက္ၿပီးမွ သူရွင္းျပေပးမယ္ဆိုပါတယ္။ ေနာက္အဲဒီမန္ေနဂ်ာနဲ႔ လူခ်င္းေတြ႕ စကားေျပာေတာ့ အဆင္ေျပသြားပါတယ္။
(Technical နဲ႔ မဆီမဆိုင္ စကားေတြ ရွည္သြားတာ ေဆာရီးပါ။)

[Unicode]

ဒီတစ်ခါ သင်္ဘောပေါ်မှာတော့ မဟုတ်ဘူး။ စင်္ကာပူ အစိုးရဌာနတစ်ခုရဲ့ backup generator တွေပါ။ စင်္ကပူမှာ မီးပြတ်တာ တော်တော်ရှားပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အစိုးရဌာန ဆိုတော့ အရေးပေါ်အတွက် ထားပါတယ်။ အဲဒီ ဌာန အဆောက်အဦးမှာ Leroy Somer Gen Set, 1200 kW သုံးလုံး standby ထားပါတယ်။ သူတို့ပြောတာတော့ ဒီစက်တွေ သက်တမ်း နှစ် ၂၀ ကျော်ပြီတဲ့။ အခု ၂ လုံးက စလို့ မရဘူး ပြောပါတယ်။ အဲဒီဌာန ရောက်တော့ Maintenance ဝန်ထမ်း ၄ ယောက်လောက် စောင့်နေကြပါတယ်။ ခေါင်းဆောင်က မလေး လူမျိုးပါ။ သူက ရှင်းပြပါတယ်။ Gen-2 နဲ့ Gen-3 က စပြီး ခဏအတွင်း ပြန်ရပ်သွားတယ် ပြောပါတယ်။ စမ်းမယ်ဆိုတော့ Main Switchboard ကနေ Gen-3 ကို remote start လုပ်ပါတယ်။ စက်လည်ပါတယ်။ Voltage က 250 V လောက်ဘဲ ထွက်တယ်။ Freq မီတာက ရဲ့ range က 45 - 65 Hz ဆိုတော့ အစကနေတက်လာတာ မမြင်ရဘူး။ ဖြတ်ကနဲ တော့ လှုပ်သွားတယ်။ စက္ကန့်ပိုင်း အတွင်း panel မှာ generator fail alarm တက်လာပြီး shut down ပြန်ဖြစ်သွားတယ်။ သေချာတာကတော့ Voltage အပြည့်မထွက်လို့ ပြန်ဖြတ်ချတာပါဘဲ။ Engine RPM မပြည့်လို့လား Alternator က Voltage မထွက်လို့လား ခွဲသိဖို့ လိုပါတယ်။  ဒါနဲ့ အဖေါ်ပါလာတဲ့ တစ်ယောက်ကို စက်နားမှာနေပြီး RPM meter မှာ ဘယ်လောက်တက်လဲ စောင့်ကြည့်ခိုင်းပါတယ်။ နောက်တစ်ခေါက် ပြန်စတော့ အတူတူပါဘဲ။ ဒါပေမဲ့ RPM 1500 ထိတက်တယ် ပြောပါတယ်။ ဒါဆို ဘာလို့ Volt နည်းနေရတာလဲ။ Rotating diode တွေထဲက တစ်ချို့ မကောင်းလို့လား။ အဖုံးဖွင့်ပြီး diode ရဲ့ တစ်စစီဖြုတ်တိုင်းကြည့်ပါတယ်။ Diode တွေ အကုန်ကောင်းပါတယ်။ ဒီတစ်ခါ AVR နဲ့ generator နဲ့ ဘယ်အပိုင်းကြောင့်လဲ ခွဲထုတ်ချင်တာရယ် low voltage နဲ့ ဖြတ်ချတာ ဟုတ်မဟုတ် confirm လုပ်ချင်တာရယ်ကြောင့် external excitation ပေးကြည့်ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်ပါတယ်။
Side cover ဖွင့်ကြည့်တော့ AVR က မြင်နေကျ မဟုတ်ပါဘူး။ သူနဲ့ တွဲရက် booster လို့ယူဆရတဲ့ တစ်ခြား Circuit တွေနဲ့ ဆက်ထားပါသေးတယ်။ Manual တောင်းကြည့်တော့လည်း မရှိဘူးပြောပါတယ်။ LS221 ဆိုတဲ့ AVR manual ကို Internet မှာ download ကြည့်တော့ လည်း မတူတော့ပါဘူး။ ဒါက version အဟောင်းဖြစ်မယ် ထင်ပါတယ်။ တစ်ကယ်လို့ AVR အသစ်လဲရမယ်ဆိုယင်တောင် နည်းနည်း ခက်မယ်ထင်ပါတယ်။ Version မတူတော့ လိုအပ်သလို modify လုပ်ပေးရမှာပါ။ ထားပါတော့။ လောလောဆယ် စမ်းဖို့ field excitation အထွက် ကြိုး ၂ ချောင်း ရှာရပါမယ်။ Drawing မရတော့ wire တွေ လိုက်ကြည့်ရပါတယ်။ exciter ဆီဝင်သွားတဲ့ ကြိုး ၂ ချောင်းကိုဖြုတ်။ Wire ၂ ချောင်းနဲ့ ခပ်ရှည်ရှည်ဆက်ပြီး Starter Battery နားရောက်အောင် ဆွဲပါတယ်။ နောက်တစ်ခေါက် စက်ပြန်နှိုးပြီး 12 V excitation ပေးလိုက်ပါတယ်။ အဲဒီတော့ output 400 V အထိတက်သွားပြီး စက်ကလည်း shut down ဖြစ်မသွားတော့ပါဘူး။ ၂ ခုသေချာသွားပါပြီ။  Generator ဘက်ကကောင်းတယ် ဆိုတာရယ်၊ Switch board က voltage မပြည့်လို့ ဖြတ်ချနေတယ်ဆိုတာရယ်ပေါ့။ AVR ပေါ်က voltage preset နဲ့ ညှိကြည့်ချင်ပါတယ်။ ပြဿနာက စက်က ကြာကြာ မလည်နိုင်ဘူး။ Local Run မယ်ဆိုယင်တော့ အခုလို under voltage နဲ့ shut down ဖြစ်မှာမဟုတ်ဘူး။ ဒါနဲ့ သူတို့ကို local မောင်းပေးဖို့ ပြောတော့ မရဘူးပြောပါတယ်။ 
သင်္ဘောသားတွေနဲ့ မတူတာက ဒါပါဘဲ။ သူတို့က စာအုပ်ကြီးအတိုင်း ဒီလိုမောင်း ဒီလိုလုပ် လက်ဆင့်ကမ်းခဲ့တဲ့သူတွေ။ Remote နဲ့ဘဲ မောင်းဖို့ သင်ယူခဲ့ပုံရပါတယ်။ မဖြစ်ဖြစ်အောင် မောင်းမယ်လို့မရှိ။ မမောင်းတတ်တာလား မသိပါ။ ထားပါတော့။ သူတို့ မရဘူးဆိုတော့ ကိုယ်က ရတဲ့ နည်းနဲ့ ဆက်လုပ်ရမှာပေါ့။
Risk နည်းနည်းယူပြီး AVR ပေါ်က volt preset ကို နည်းနည်းတင်ပြီး ပြန်မောင်းကြည့်ပါတယ်။ 300 V လောက်ရောက်လာပါတယ်။ ပြီးတော့ ပြန်ရပ်သွားတာပေါ့။ Preset ကို အမြင့်ဆုံးထားပြီး ပြန်မောင်းခိုင်းပါတယ်။ လူကလည်း AVR ဘေးမှာ အဆင်သင့်နေပါတယ်။ လိုအပ်ယင် ချက်ချင်း ပြန်ချရအောင်လို့။ တစ်ယောက်က voltage ကြည့်ထားပြီး အော်ပြောပေးပါတယ်။ 390V ထွက်ပါတယ်။ Under voltage shut down က 380V ဆိုတော့ စက်က ဆက်လည်နေပါတယ်။ ထပ်တင်လို့ မရတော့ဘူး။ ခဏနေတော့ voltage တစ်ဖြည်းဖြည်းချင်း တက်လာပါတယ်။ ၅ မိနစ်လောက်ကြာတော့ 410 V လောက် ဖြစ်လာလို့ ပြန်လျှော့ပေးရပါတယ်။ သူတို့ ထားတဲ့ Operation voltage က 400V ပါ။ အဲလိုနဲ့ စောင့်ကြည့်ယင်း၊ volt တက်လာယင် လျှော့ယင်းနဲ့ နောက်ဆုံး လုံးဝ ငြိမ်သွားတဲ့ အချိန်မှာ မူလ Set Point ပြန်ရောက်သွားပါတယ်။ မလေး supervisor ရဲ့ တောင်းဆိုချက်အရ စက်ပြန်ရပ်ပြီး နောက်ပြန်စ ကြည့်ပါတယ်။ အကုန် အဆင်ပြေပါတယ်။ ထပ် ညှိစရာ မလိုတော့ပါဘူး။ ကျွန်တော် တွေးမိတာတော့ ဟောင်းနေပြီဖြစ်တဲ့ AVR ပေါ်က component တွေက ဖုံတွေ၊ ရေငွေ့တွေနဲ့ မို့ ကောင်းကောင်း အလုပ်မလုပ်တာလို့ ထင်ပါတယ်။ နောက် Run ပြီး တစ်ဖြည်းဖြည်း အပူချိန်တက်လာမှ ပုံမှန်ပြန်ဖြစ်သွားတယ်လို့ ယူဆပါတယ်။ နောက်မှ သူတို့ ပြန်ပြောတာက အယင် Maker recommended procedure အရ အပတ်စဉ် တစ်ပတ်ကို ၃၀ မိနစ် မောင်းပေး ရတယ်ဆိုပါတယ်။ အခု နောက်ပိုင်း ဆီချွေတာတဲ့အနေနဲ့ တစ်ပတ်ကို ၅ မိနစ်ဘဲ မောင်းတော့တယ် ဆိုပါတယ်။ 
အချိန်ရှိသေးတော့ နောက် Gen-2 ကိုပါဆက် လုပ်ရပါတယ်။ စမ်းကြည့်တော့ သူလည်း Gen-3 နဲ့ တူပါတယ်။ 250 V ဘဲ ထွက်ပါတယ်။ ဒီတစ်ခါတော့ AVR မှာ volt ကို တော်တော်များများတင်ပြီး စက်စလည်တာနဲ့ Volt output ကို လှမ်းကြည့်နေပြီး လိုက်တင်ပေးပါတယ်။ အမြင့်ဆုံးတင်ပေးတာတောင် 375V လောက်ဘဲ ထွက်တာမို့ shutdown ဖြစ်သွားပါတယ်။ ခဏလောက်ကြာကြာ Run နိုင်ယင် Gen-3 မှာလို ပြန်ကောင်းနိုင်တယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ ဒီတော့ Voltage sensing relay ကို setting ပြောင်းလိုက်ပါတယ်။ 370V ထက်နိမ့်မှ shutdown လုပ်ဖို့ပေါ့။ ပြီးတာနဲ့ တစ်ခေါက်ပြန်စမ်းပါတယ်။ ဒီတစ်ခါ shutdown မဖြစ်ဘဲ ဆက် run လို့ ရနေပါပြီ။ မျှော်လင့်ထားတဲ့အတိုင်း ခဏကြာတော့ volt ပြန်တက်လာပါတယ်။ နောက်ဆုံးတော့ မူလ set point နဲ့ဘဲ လိုတဲ့ 400V ပြန်ရသွားပါတယ်။ Voltage sensing relay ကို အယင် setting ပြန်ထားခဲ့ပါတယ်။ Supervisor လုပ်တဲ့သူကလည်း ဘာပစ္စည်းမှ လဲစရာမလိုဘဲ ပြန်ရသွားလို့ ကျေနပ်နေပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ မမျှော်လင့်တဲ့ ပြဿနာ ကြုံရပါတယ်။ ဘာလဲဆိုတော့ အဲဒီ အဆောက်အဦးမှာ building automation system (BAS) ရှိပါတယ်။ ဒီတော့ generator တစ်ခါ မောင်းတိုင်း  BAS က မန်နေဂျာဆီ အလိုအလျောက် message ပို့ပါတယ်။ အမှန်က သူတို့တွေ ပြောယင် အဲဒီ signal ကို ကျော်ထားလို့ ရတာပေါ့။ အခု အကုန်ပြီးတဲ့ အချိန် msg ဆယ်ခုလောက် မန်နေဂျာဆီဝင်တော့ တာဝန်ကျ ကုလားလေးဆီ ဖုန်းနဲ့ လှမ်းမေးတာပေါ့။ သူရှင်းပြပေမဲ့ အဆူခံနေရတော့ ကျွန်တော့်ကို ကူရှင်းပြပေးဖို့ ဖုန်းပေးလာပါတယ်။ တိုးတိုးပြောတယ် မန်နေဂျာကလည်း မြန်မာမို့ ကျွန်တော်ပြောပြယင် ရမှာပါတဲ့။ 
ဒီတော့လည်း ဖုန်းထဲမှာ အကျိုးအကြောင်း ပြောပြရတာပေါ့။ ကျွန်တော်တို စမ်းနေ၊ ပြင်နေတာမို့ ခဏခဏ စက်မောင်းတာပါလို့။ အဲဒီမှာ ကိုယ့်ကိုပါ အဆူခံရပါရော။ မင်းတို့က တစ်ခါလောက် မောင်းကြည့်ပြီး အပြစ်သိရမှာပေါ့။ ခဏခဏ မောင်းရတယ်ဆိုတော့ မင်းတို့ မကျွမ်းကျင်လို့ပေါ့။ တော်ကြာ ခဏခဏမောင်းလို့ စက်မှာ တစ်ခြားဟာတွေ ပျက်သွားယင် ပိုဆိုးမှာပေါ့ ... ။ စသဖြင့်အဆူခံရတာပေါ့။ ဪ မြန်မာချင်းမှ ပိုတောင်ဆိုးနေသေး။ စိတ်ကိုလျှော့ပြီး တောင်းပန်ရတာပေါ့။ မလေး supervisor ကလည်း နောက်ပြီးမှ သူရှင်းပြပေးမယ်ဆိုပါတယ်။ နောက်အဲဒီမန်နေဂျာနဲ့ လူချင်းတွေ့ စကားပြောတော့ အဆင်ပြေသွားပါတယ်။
(Technical နဲ့ မဆီမဆိုင် စကားတွေ ရှည်သွားတာ ဆောရီးပါ။)

Wednesday 7 March 2018

Tank Gauging (3) - Valve Control

[Zawgyi]

LNG သေဘၤာတစ္စီးရဲ႕ Water Ballast Tank ေတြမွာ လုပ္ခဲ့ရပါတယ္။ Dock ဝင္ေနတဲ့ အခ်ိန္ valve control ေတြကို စစ္ေပးခဲ့ရတာပါ။ Technical ပိုင္းအရ မရႈပ္ေထြးပါဘူး။ လုပ္ရတာေတာ့ နည္းနည္း ဒုကၡမ်ားသား။
System အလုပ္လုပ္ပုံက ဒီလိုပါ။ Control room ထဲမွာ Yokogawa ရဲ႕ DCS (Scada) Computer ေတြရွိပါတယ္။ အဲဒီကေန Valve အဖြင့္အပိတ္ command ေပးလိုက္ယင္ solenoid ကတစ္ဆင့္ hydraulic actuator ေတြ အလုပ္လုပ္ၿပီး Valve အဖြင့္အပိတ္ လုပ္ပါတယ္။ အဲဒီ valve မွာ တြဲၿပီးတပ္ထားတဲ့ junction box ထဲမွာ feedback unit နဲ႔ limit switch ေတြပါ ပါတယ္။ Valve ရဲ႕ တစ္ကယ့္ position နဲ႔ Computer မွာ ျပေနတဲ့ အေနအထား ကိုက္ညီမႈ ရွိ၊မရွိ စစ္ေပးရပါတယ္။ မမွန္ယင္ ျပင္ေပးရပါတယ္။ မေကာင္းတဲ့ အပိုင္းေတြ လဲေပးရပါတယ္။
မီတာ ၃၀ ေလာက္ နက္တဲ့ tank ထဲကို vertical ladder နဲ႔ အတက္အဆင္း လုပ္ရတဲ့ ဒုကၡ၊ ဝကၤဘာလို အကန္႔ေပါင္းမ်ားစြာရွိတဲ့ အခန္းေတြထဲမွာ Valve ရွိတဲ့ေနရာ လိုက္ရွာရတဲ့ ဒုကၡ၊ အကႏ္ု႔ အကူးေတြမွာ ခါးတစ္ဆစ္ခ်ဳိးၿပီး ကုန္းကုန္းကြကြ သြားရတဲ့ ဒုကၡ၊ ေအာက္ေျခမွာ ေရက်န္ေသးတဲ့ ကန္ေတြဆို ေရထဲမွာ ေလွ်ာက္သြားရတဲ့ ဒုကၡ၊ ေမွာင္ေမွာင္မဲမဲ ပစၥည္းမက်၊ မေပ်ာက္ေအာင္ သတိထားရတဲ့ ဒုကၡေတြ၊ radio တစ္ဆင့္ထဲနဲ႔ control room ထိ မေရာက္လို႔ တစ္ဆင့္ခံ ေျပာခိုင္းရတဲ့အခါ စကားလြဲတာေခ်ာ္တာရွိတဲ့ ဒုကၡေတြေတာ့ ရွိတာေပါ့။ တစ္ေန႔ ၃-၄ tank ေလာက္ ဆင္းၿပီးယင္ ေတာ္ေတာ္ေလးထိေနၿပီ။ ထားပါေလ။ သတိရသြားလို႔ ျပန္ေျပာမိတာ။ ဒီ valve ေတြ junction box ေတြက တစ္ေလွ်ာက္လုံး ေရထဲမွာ ျမဳပ္ေနတာဆိုေတာ့ တစ္ခါတေလ ဖြင့္ရ ျဖဳတ္ရတာမလြယ္ပါဘူး။ ျပန္ပိတ္ယင္လည္း ေရလုံေအာင္ ျပန္ပိတ္ေပးရပါတယ္။
Valve ေတြမွာ ၂ မ်ဳိးရွိပါတယ္။ တစ္မ်ဳိးက open / close status ဘဲျပတာပါ။ ေနာက္တစ္မ်ဳိးကေတာ့ open / close status အျပင္ (0 - 100)% Valve position ကိုျပပါတယ္။
ပထမတစ္မ်ဳိးကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ Valve ရဲ႕ ဝင္႐ိုးမွာ step cam တစ္ခုရွိၿပီး limit switch ႏွစ္ခု ရွိပါတယ္။ အဲဒီ Cam ကိုလွည့္ၿပီး ညႇိလို႔ရသေလာက္ ညႇိရပါတယ္။ အေသးစိတ္ကိုေတာ့ limit switch position ကို နည္းနည္း ကစားၿပီး ခ်ိန္ရပါတယ္။ Fully open အေနအထားမွာ Open limit switch ON ေနေအာင္ညႇိၿပီး Fully close အေနအထားမွာ Close limit switch ON ေအာင္ ညႇိရတာပါဘဲ။ တစ္ခု သတိျပဳဖို႔ရာက Open position က critical မက်ပါဘူး။ Close position က ပိုအေရးႀကီးပါတယ္။ Close ျပၿပီး တစ္ကယ္ fully close မဟုတ္ဘဲ နည္နည္း ဟ ေနယင္ ေရယိုၿပီး ျပႆနာရွိပါတယ္။ Open ကေတာ့ full open မဟုတ္ေတာင္ 95% ေလာက္ open ျဖစ္လည္း ေရကထြက္မွာမို႔ ျပႆနာ မရွိပါဘူး။ အဲဒီထဲက Cam နဲ႔ limit switch ေတြမေကာင္းတာရွိယင္ လဲပါတယ္။ Control မွာ တစ္ေယာက္ကေနၿပီး Valve မွာ တစ္ေယာက္က ခ်ိန္ညႇိရပါတယ္။ Valve လည္တဲ့နႈံး အေႏွး အျမန္မေကာင္းယင္ေတာ့ hydraulic သမားကို ခ်ိန္ခိုင္းရပါတယ္။ သူတို႔က တစ္ဖြဲ႕ သက္သက္ပါ။ Valve လည္တာေႏွးလြန္းၿပီး သတ္မွတ္တဲ့ အခ်ိန္ေက်ာ္သြားယင္ Control က fault ျပပါတယ္။ Actuator ကိုလည္း သုတို႔က တာဝန္ယူပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က position feedback အပိုင္းဘဲ တာဝန္ယူရတာပါ။
Position (0-100)% ျပတဲ့ Valve မွာေတာ့ နည္းနည္းပို ဂ႐ုစိုက္ရပါတယ္။ ဒီမွာေတာ့ Cam Unit ေလးမွာ gear သြားေတြပါၿပီး သူနဲ႔ gear ခ်င္းခ်ိတ္ထားတဲ့ 1k ohm potentiometer တစ္လုံး ရွိပါတယ္။ potentiometer ကထြက္တဲ့ ႀကိဳး ၃ စကို converter unit မွာ ဆက္ထားပါတယ္။ အဲဒီ converter အဝင္ကေတာ့ 24VDC ႀကိဳး ၂ေခ်ာင္းပါ။ Control IO ဆီကလာတာေပါ့။ Converter Unit က ဘာလုပ္တာလဲဆိုေတာ့ potentiometer ရဲ႕ resistance ကို (4-20) mA ေျပာင္းေပးတာပါ။
ဆိုလိုတာက Valve position ကို (4-20) mA နဲ႔ ျပန္ေပးတဲ့ သေဘာပါ။ ဒီ valve မ်ဳိးကို ဘယ္လို calibrate လုပ္လဲဆိုေတာ့ ပထမ DCS command ေပးၿပီး close position မွာ ထားလိုက္ပါတယ္။ Converter unit အဝင္ ႀကိဳး ၂ ေခ်ာင္း မွာ mA တိုင္းပါတယ္။ 4 mA နဲ႔ အနီးဆုံးရေအာင္ gear အသြားကို နည္းနည္းဟၿပီး pot ကို လွည့္ပါတယ္။ နီးစပ္ၿပီဆိုမွ gear ခ်င္း ျပန္ခ်ိတ္ေပးပါတယ္။ အေသးစိတ္ကေတာ့ pot ကို lock လုပ္ထားတဲ့ screw ေလွ်ာ့ၿပီး pot ကိုလွည့္ ညိႇပါတယ္။ Computer display မွာ 0% ျဖစ္ရဲ႕လားၾကည့္ခိုင္းပါတယ္။ ေနာက္ valve ကို open လုပ္ၿပီး 20 mA ရွိမရွိ စစ္သလို Display မွာ Valve 100% နဲ႔ အနီးဆုံး ေရာက္မေရာက္ ၾကည့္ပါတယ္။ Open မွာ နည္းနည္းပါးပါး ကြာတာ လက္ခံပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး valve ကို အဖြင့္အပိတ္ အႀကိမ္ခပ္မ်ားမ်ားလုပ္ၿပီး စမ္းပါတယ္။ တန္ဘိုးေတြ အေျပာင္းအလဲမရွိ မွန္ေနမွ အဖုံးပိတ္ပါတယ္။
အားလုံးၿပီးလို႔ tank ေတြ ေရထည့္ၿပီးယင္ ထပ္စမ္းၾကည့္ပါတယ္။ တစ္ကယ္လို႔ junction box ေရယိုခဲ့ယင္ ပထမ valve အမ်ဳိးအစားမွာ short ျဖစ္ေနလို႔ open နဲ႔ close ႏွစ္ခုလုံး On ျပေနပါမယ္။ Valve အဖြင့္အပိတ္လုပ္ေပမဲ့ အေျပာင္းအလဲ မရွိေတာ့ပါဘူး။ ဒုတိယအမ်ဳိးအစားမွာေတာ့ position မျပေတာ့ဘဲ Error ျပေနပါမယ္။
ဒီေနရာမွာ ၾကဳံလို႔ အေျခခံေလးတစ္ခ်ဳိ႕ေျပာခ်င္ပါတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕ အေၾကာင္းေတြက ဒီေလာက္ေတာ့ သိမွာပါ (understood) ဆိုၿပီး မေျပာျပေတာ့တာပါ။ မသိေသးတဲ့သူအတြက္ အ႐ိုးစင္းဆုံးေလးေတြလည္း လိုအပ္တယ္ထင္လို႔ပါ။ ေျပာျပခဲ့တဲ့ valve ႏွစ္မ်ဳိးမွာ ပထမတစ္မ်ဳိးျဖစ္တဲ့ အဖြင့္၊ အပိတ္ position အတြက္ limit switch သုံးပါတယ္။ switch ဆိုေတာ့ On နဲ႔ Off stage ႏွစ္ခုဘဲရွိပါတယ္။ Control မွာ ျပန္ဝင္ေတာ့ digital input အေနနဲ႔ ဝင္တာေပါ့။ ေနာက္တစ္ခု က်ေတာ့ valve ကို ဘယ္ေလာက္ က်ယ္က်ယ္ ဖြင့္ရမလဲ ဆိုတဲ့ အေသးစိတ္ feedback လိုေတာ့ (0-100) % ေရာက္တဲ့ေနရာလိုက္လို႔ တန္ဘိုး အမ်ဳိးမ်ဳိး ျပန္ေပးရမွာပါ။ ဒီေတာ့ Control မွာ analog input signal နဲ႔ ျပန္ေပးရပါတယ္။ Analog signal အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိေပမဲ့ အသုံး အမ်ားဆုံးကေတာ့ (4-20) mA signal ပါဘဲ။ (4-20) mA ရဲ႕ ေကာင္းတဲ့ အခ်က္ေတြက လြယ္ၿပီး ရွင္းတဲ့ အျပင္ cable break နဲ႔ short ကိုလည္း detect လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ ႀကိဳးျပတ္ေနယင္ current က 0 mA ျဖစ္သြားမယ္။ Short ျဖစ္ယင္ current အမ်ားႀကီးတက္သြားမယ္။ 20 mA ထက္ေက်ာ္သြားမွာပါ။ ဒီေတာ့ current 4 mA ထက္ နည္းယင္ျဖစ္ျဖစ္၊ 20 mA ထက္ မ်ားယင္ျဖစ္ျဖစ္ Error လို႔ သတ္မွတ္ၿပီး၊  4 mA နဲ႔ 20 mA ၾကားထဲက တန္ဘိုးကမွ signal အမွန္လို႔ သိႏိုင္ပါတယ္။
ထားပါေတာ့ အဲဒီသေဘၤာမ်ဳိး ၂ စီးကို တစ္လေက်ာ္ေလာက္ လုပ္ေပးခဲ့ရပါတယ္။  

[Unicode]

LNG သင်္ဘောတစ်စီးရဲ့ Water Ballast Tank တွေမှာ လုပ်ခဲ့ရပါတယ်။ Dock ဝင်နေတဲ့ အချိန် valve control တွေကို စစ်ပေးခဲ့ရတာပါ။ Technical ပိုင်းအရ မရှုပ်ထွေးပါဘူး။ လုပ်ရတာတော့ နည်းနည်း ဒုက္ခများသား။
System အလုပ်လုပ်ပုံက ဒီလိုပါ။ Control room ထဲမှာ Yokogawa ရဲ့ DCS (Scada) Computer တွေရှိပါတယ်။ အဲဒီကနေ Valve အဖွင့်အပိတ် command ပေးလိုက်ယင် solenoid ကတစ်ဆင့် hydraulic actuator တွေ အလုပ်လုပ်ပြီး Valve အဖွင့်အပိတ် လုပ်ပါတယ်။ အဲဒီ valve မှာ တွဲပြီးတပ်ထားတဲ့ junction box ထဲမှာ feedback unit နဲ့ limit switch တွေပါ ပါတယ်။ Valve ရဲ့ တစ်ကယ့် position နဲ့ Computer မှာ ပြနေတဲ့ အနေအထား ကိုက်ညီမှု ရှိ၊မရှိ စစ်ပေးရပါတယ်။ မမှန်ယင် ပြင်ပေးရပါတယ်။ မကောင်းတဲ့ အပိုင်းတွေ လဲပေးရပါတယ်။
မီတာ ၃၀ လောက် နက်တဲ့ tank ထဲကို vertical ladder နဲ့ အတက်အဆင်း လုပ်ရတဲ့ ဒုက္ခ၊ ဝင်္ကဘာလို အကန့်ပေါင်းများစွာရှိတဲ့ အခန်းတွေထဲမှာ Valve ရှိတဲ့နေရာ လိုက်ရှာရတဲ့ ဒုက္ခ၊ အကန်ု့ အကူးတွေမှာ ခါးတစ်ဆစ်ချိုးပြီး ကုန်းကုန်းကွကွ သွားရတဲ့ ဒုက္ခ၊ အောက်ခြေမှာ ရေကျန်သေးတဲ့ ကန်တွေဆို ရေထဲမှာ လျှောက်သွားရတဲ့ ဒုက္ခ၊ မှောင်မှောင်မဲမဲ ပစ္စည်းမကျ၊ မပျောက်အောင် သတိထားရတဲ့ ဒုက္ခတွေ၊ radio တစ်ဆင့်ထဲနဲ့ control room ထိ မရောက်လို့ တစ်ဆင့်ခံ ပြောခိုင်းရတဲ့အခါ စကားလွဲတာချော်တာရှိတဲ့ ဒုက္ခတွေတော့ ရှိတာပေါ့။ တစ်နေ့ ၃-၄ tank လောက် ဆင်းပြီးယင် တော်တော်လေးထိနေပြီ။ ထားပါလေ။ သတိရသွားလို့ ပြန်ပြောမိတာ။ ဒီ valve တွေ junction box တွေက တစ်လျှောက်လုံး ရေထဲမှာ မြုပ်နေတာဆိုတော့ တစ်ခါတလေ ဖွင့်ရ ဖြုတ်ရတာမလွယ်ပါဘူး။ ပြန်ပိတ်ယင်လည်း ရေလုံအောင် ပြန်ပိတ်ပေးရပါတယ်။
Valve တွေမှာ ၂ မျိုးရှိပါတယ်။ တစ်မျိုးက open / close status ဘဲပြတာပါ။ နောက်တစ်မျိုးကတော့ open / close status အပြင် (0 - 100)% Valve position ကိုပြပါတယ်။
ပထမတစ်မျိုးကတော့ ရှင်းပါတယ်။ Valve ရဲ့ ဝင်ရိုးမှာ step cam တစ်ခုရှိပြီး limit switch နှစ်ခု ရှိပါတယ်။ အဲဒီ Cam ကိုလှည့်ပြီး ညှိလို့ရသလောက် ညှိရပါတယ်။ အသေးစိတ်ကိုတော့ limit switch position ကို နည်းနည်း ကစားပြီး ချိန်ရပါတယ်။ Fully open အနေအထားမှာ Open limit switch ON နေအောင်ညှိပြီး Fully close အနေအထားမှာ Close limit switch ON အောင် ညှိရတာပါဘဲ။ တစ်ခု သတိပြုဖို့ရာက Open position က critical မကျပါဘူး။ Close position က ပိုအရေးကြီးပါတယ်။ Close ပြပြီး တစ်ကယ် fully close မဟုတ်ဘဲ နည်နည်း ဟ နေယင် ရေယိုပြီး ပြဿနာရှိပါတယ်။ Open ကတော့ full open မဟုတ်တောင် 95% လောက် open ဖြစ်လည်း ရေကထွက်မှာမို့ ပြဿနာ မရှိပါဘူး။ အဲဒီထဲက Cam နဲ့ limit switch တွေမကောင်းတာရှိယင် လဲပါတယ်။ Control မှာ တစ်ယောက်ကနေပြီး Valve မှာ တစ်ယောက်က ချိန်ညှိရပါတယ်။ Valve လည်တဲ့နှုံး အနှေး အမြန်မကောင်းယင်တော့ hydraulic သမားကို ချိန်ခိုင်းရပါတယ်။ သူတို့က တစ်ဖွဲ့ သက်သက်ပါ။ Valve လည်တာနှေးလွန်းပြီး သတ်မှတ်တဲ့ အချိန်ကျော်သွားယင် Control က fault ပြပါတယ်။ Actuator ကိုလည်း သုတို့က တာဝန်ယူပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့က position feedback အပိုင်းဘဲ တာဝန်ယူရတာပါ။
Position (0-100)% ပြတဲ့ Valve မှာတော့ နည်းနည်းပို ဂရုစိုက်ရပါတယ်။ ဒီမှာတော့ Cam Unit လေးမှာ gear သွားတွေပါပြီး သူနဲ့ gear ချင်းချိတ်ထားတဲ့ 1k ohm potentiometer တစ်လုံး ရှိပါတယ်။ potentiometer ကထွက်တဲ့ ကြိုး ၃ စကို converter unit မှာ ဆက်ထားပါတယ်။ အဲဒီ converter အဝင်ကတော့ 24VDC ကြိုး ၂ချောင်းပါ။ Control IO ဆီကလာတာပေါ့။ Converter Unit က ဘာလုပ်တာလဲဆိုတော့ potentiometer ရဲ့ resistance ကို (4-20) mA ပြောင်းပေးတာပါ။ ဆိုလိုတာက Valve position ကို (4-20) mA နဲ့ ပြန်ပေးတဲ့ သဘောပါ။ ဒီ valve မျိုးကို ဘယ်လို calibrate လုပ်လဲဆိုတော့ ပထမ DCS command ပေးပြီး close position မှာ ထားလိုက်ပါတယ်။ Converter unit အဝင် ကြိုး ၂ ချောင်း မှာ mA တိုင်းပါတယ်။ 4 mA နဲ့ အနီးဆုံးရအောင် gear အသွားကို နည်းနည်းဟပြီး pot ကို လှည့်ပါတယ်။ နီးစပ်ပြီဆိုမှ gear ချင်း ပြန်ချိတ်ပေးပါတယ်။ အသေးစိတ်ကတော့ pot ကို lock လုပ်ထားတဲ့ screw လျှော့ပြီး pot ကိုလှည့် ညှိပါတယ်။ Computer display မှာ 0% ဖြစ်ရဲ့လားကြည့်ခိုင်းပါတယ်။ နောက် valve ကို open လုပ်ပြီး 20 mA ရှိမရှိ စစ်သလို Display မှာ Valve 100% နဲ့ အနီးဆုံး ရောက်မရောက် ကြည့်ပါတယ်။ Open မှာ နည်းနည်းပါးပါး ကွာတာ လက်ခံပါတယ်။ နောက်ပြီး valve ကို အဖွင့်အပိတ် အကြိမ်ခပ်များများလုပ်ပြီး စမ်းပါတယ်။ တန်ဘိုးတွေ အပြောင်းအလဲမရှိ မှန်နေမှ အဖုံးပိတ်ပါတယ်။
အားလုံးပြီးလို့ tank တွေ ရေထည့်ပြီးယင် ထပ်စမ်းကြည့်ပါတယ်။ တစ်ကယ်လို့ junction box ရေယိုခဲ့ယင် ပထမ valve အမျိုးအစားမှာ short ဖြစ်နေလို့ open နဲ့ close နှစ်ခုလုံး On ပြနေပါမယ်။ Valve အဖွင့်အပိတ်လုပ်ပေမဲ့ အပြောင်းအလဲ မရှိတော့ပါဘူး။ ဒုတိယအမျိုးအစားမှာတော့ position မပြတော့ဘဲ Error ပြနေပါမယ်။
ဒီနေရာမှာ ကြုံလို့ အခြေခံလေးတစ်ချို့ပြောချင်ပါတယ်။ တစ်ချို့ အကြောင်းတွေက ဒီလောက်တော့ သိမှာပါ (understood) ဆိုပြီး မပြောပြတော့တာပါ။ မသိသေးတဲ့သူအတွက် အရိုးစင်းဆုံးလေးတွေလည်း လိုအပ်တယ်ထင်လို့ပါ။ ပြောပြခဲ့တဲ့ valve နှစ်မျိုးမှာ ပထမတစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ အဖွင့်၊ အပိတ် position အတွက် limit switch သုံးပါတယ်။ switch ဆိုတော့ On နဲ့ Off stage နှစ်ခုဘဲရှိပါတယ်။ Control မှာ ပြန်ဝင်တော့ digital input အနေနဲ့ ဝင်တာပေါ့။ နောက်တစ်ခု ကျတော့ valve ကို ဘယ်လောက် ကျယ်ကျယ် ဖွင့်ရမလဲ ဆိုတဲ့ အသေးစိတ် feedback လိုတော့ (0-100) % ရောက်တဲ့နေရာလိုက်လို့ တန်ဘိုး အမျိုးမျိုး ပြန်ပေးရမှာပါ။ ဒီတော့ Control မှာ analog input signal နဲ့ ပြန်ပေးရပါတယ်။ Analog signal အမျိုးမျိုးရှိပေမဲ့ အသုံး အများဆုံးကတော့ (4-20) mA signal ပါဘဲ။ (4-20) mA ရဲ့ ကောင်းတဲ့ အချက်တွေက လွယ်ပြီး ရှင်းတဲ့ အပြင် cable break နဲ့ short ကိုလည်း detect လုပ်နိုင်ပါတယ်။ ဥပမာ ကြိုးပြတ်နေယင် current က 0 mA ဖြစ်သွားမယ်။ Short ဖြစ်ယင် current အများကြီးတက်သွားမယ်။ 20 mA ထက်ကျော်သွားမှာပါ။ ဒီတော့ current 4 mA ထက် နည်းယင်ဖြစ်ဖြစ်၊ 20 mA ထက် များယင်ဖြစ်ဖြစ် Error လို့ သတ်မှတ်ပြီး၊  4 mA နဲ့ 20 mA ကြားထဲက တန်ဘိုးကမှ signal အမှန်လို့ သိနိုင်ပါတယ်။
ထားပါတော့ အဲဒီသင်္ဘောမျိုး ၂ စီးကို တစ်လကျော်လောက် လုပ်ပေးခဲ့ရပါတယ်။  

Tuesday 6 March 2018

Inert Gas System (2) - Recorder Problem

[Zawgyi]
နည္းနည္းေတာ့ ၾကာသြားၿပီ။ ျပန္ေျပာခ်င္လို႔ အခ်က္အလက္ရွာတာ နည္းနည္းဘဲရတယ္။ ထားပါေလ။ အေသးစိတ္မဟုတ္ယင္ေတာင္ idea ေလးေလာက္သိရေအာင္ ေျပာျပတာေပါ့။ Tanker တစ္စီးေပၚက Inert Gas System ရဲ႕ Recorder အလုပ္မလုပ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ သေဘၤာေပၚေရာက္ေတာ့ ေတြ႕ရတာက ျမန္မာဓာတ္ႀကိဳးပါ။ သူက ရွင္းျပပါတယ္။ Recorder က အလုပ္ေတာ့လုပ္တယ္ လြဲေနတယ္တဲ့။
 နည္းနည္း အေသးစိတ္ေျပာျပပါမယ္။ Recorder ဆိုတာ Graph စာရြက္ေပၚမွာ မွတ္ခ်င္တဲ့ input data ကို plot လုပ္ေပးတဲ့ printer ဘဲဆိုပါေတာ့။ Input Channel အားလုံးကို တစ္ၿပိဳင္နက္ထဲ plot လုပ္ေပးမွာပါ။ ဒီမွာသုံးထားတာက Taishio ရဲ႕ TS-601 ပါ။ Channel ၆ ခု ထည့္လို႔ရပါတယ္။ လက္ရွိ Chanel 1 မွာ O2 ကို ထည့္ထားၿပီး၊ Chanel 2 မွာ Pressure ကိုထည့္ထားပါတယ္။ က်န္တဲ့ Channel ေတြမသုံးပါဘူး။ ဓာတ္ႀကိဳးႀကီး ေျပာျပတာက plot လုပ္တဲ့ Point ေတြက offset ျဖစ္ေနတယ္တဲ့။ လက္ေတြ႕ O2 calibration လုပ္ျပပါတယ္။ 
O2 analyzer ထားတဲ့ အခန္းမွာ Sample Line နဲ႔ Calibration Gas  ျဖစ္တဲ့ N2 အိုးကိုဆက္ထားပါတယ္။ N2 ဆိုေပမဲ့ 100% N2 မဟုတ္ပါဘူး။ N2 က 98% ျဖစ္ၿပီး O2 က 2% ပါ။ N2 inlet ကို valve ဖြင့္ေပးလိုက္ေတာ့ O2 Analyzer ရဲ႕ local display မွာ 2% ျပပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ CCR မွာရွိတဲ့ recorder က -6.13% ျပပါတယ္။ Graphမွာလည္း အဲဒီတန္ဘိုး plot လုပ္တာေပါ့။ ေနာက္ N2 valve ကို ပိတ္၊ အျပင္ေလ အဝင္ valve ကို ဖြင့္ေပးေတာ့ local မွာ 20.9% ျပပါတယ္။ CCR က recorder မွာေတာ့ 12.77% ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါဆို O2 analyzer ေကာင္းတယ္ေပါ့။ အဲဒီ display နဲ႔ series ခ်ိတ္ထားတဲ့ recorder မွာ တန္ဘိုး အတူ ျပသင့္ပါတယ္။ အခု အၿမဲ 8.13% ေလာက္ နည္းေနတဲ့ သေဘာေပါ့။
Pressure မွာလည္း ဒီလိုဘဲလြဲေနပါတယ္။ 300 mmWg ေလာက္ ကြာေနပါတယ္။
တစ္ကယ္ဆိုယင္ input မွာ 4-20 mA ထည့္ေပးယင္ သူနဲ႔ အခ်ဳိးက် output chart မွာ plot လုပ္ေပးမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီလို plot လုပ္ရမယ့္ scale ကိုေတာ့ parameter setting မွာ မွန္ေအာင္ထည့္ေပးရမွာေပါ့။

ဒါနဲ႔ Manual ဖတ္ parameter setting ထဲဝင္ၾကည့္ပါတယ္။ Channel 1 က O2 ကိုအယင္စစ္ၾကည့္ပါတယ္။ Input type က mA ကိုေရြးထားေတာ့ မွန္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး low input က 4 mA ပါ။ Plot value ကို 0% ထားပါတယ္။   ဒါလည္းမွန္တာဘဲ။ High input ကို 20mA ထားၿပီး Plot value က 25% ေပးထားပါတယ္။ Input နဲ႔ plot value ကေတာ့ မွန္ေနတာဘဲ။ Plot မွာ နည္းေနတယ္ဆိုေတာ့ တစ္ကယ္ current နည္းတာ ျဖစ္မလား။ ဒါေပမဲ့ local display မွာမွန္ေနရက္နဲ႔ သူနဲ႔ series ဆက္ထားတဲ့ Recorder ရဲ႕ display နဲ႔ plot မွာ နည္းေနတယ္ဆိုေတာ့ တစ္ခုခုဘဲ။ ေနာက္ၿပီး Pressure မွာပါ ကြာေနတယ္ဆိုေတာ့ recorder ထဲကဘဲ ျဖစ္ဖို႔ ပိုမ်ားပါတယ္။
ထားပါေတာ့။ ေနာက္ parameter ထဲမွာ တစ္ခုပါေသးတာက offset ပါ။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ေပ်ာ္သြားတယ္။ ဒီဟာေလး ထည့္ေပးလိုက္ယင္ အဆင္ေျပသြားမယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ လက္ရွိ 0 ထည့္ထားပါတယ္။ ဒါနဲ႔ 8.13% နည္းေနတယ္ဆိုေတာ့ offset ကို 8.13 ထည့္လိုက္ပါတယ္။ Save လုပ္ၿပီး ထြက္ၾကည့္ေတာ့ တန္ဘိုးေတြက ေမွ်ာ္လင့္ထားသလို မထြက္ပါဘူး။
O2 က လက္ရွိ ေလကိုထည့္ထားတဲ့ အခ်ိန္မွာ 25.47% ျဖစ္သြားပါတယ္။ ေနာက္ N2 gas input ေပးလိုက္ေတာ့လည္း 2% မျပဘဲ 6.57% ျပေနပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္လည္း ေတာ္ေတာ္ေလး စဥ္းစားရပါတယ္။ Offset parameter ဘယ္လို အလုပ္လုပ္သလဲဆိုတာ။ Pressure channel မွာ offset ထည့္ၾကည့္ေတာ့လည္း အဆင္မေျပပါဘူး။
ဒါနဲ႔ formula ေတြစဥ္းစားၾကည့္၊ ဂဏန္းေတြ ေလွ်ာက္တြက္ၾကည့္ပါတယ္။ ေတာ္ေတာ္ေလးၾကာမွ တစ္ခု ေတြးမိသြားပါတယ္။ သူေျပာတဲ့ offset ဆိုတာ input current တန္ဘိုး offset လုပ္တဲ့ သေဘာျဖစ္မလားေပါ့။ အခု ကၽြန္ေတာ္က output % ကို offset ထည့္ေပးတာ။ အဲဒါကို input mA တန္ဘိုး ေျပာင္းထည့္ၾကည့္မယ္။
Input အနိမ့္ဆုံးနဲ႔ အျမင့္ဆုံး ျခားနားခ်က္ range က 20-4 = 16 mA
Output range က 25 - 0 = 25%
Offset က 8.13% ဆိုေတာ့ mA ေျပာင္းယင္
Offset (mA) = (8.13 / 25) x 16
                     = 5.2032 mA
အဲဒီလိုတြက္ၿပီး offset မွာ 5.2032 ထည့္လိုက္ပါတယ္။ Recorder မွာ 20.9% ျဖစ္သြားပါၿပီ။ မွန္သြားၿပီေပါ့။ N2 inject လုပ္ၾကည့္ေတာ့လည္း 2% ကို မွန္မွန္ကန္ကန္ျပေနပါၿပီ။
ဒီလိုဘဲ pressure channel မွာလည္း 300 mmWg လြဲတယ္ဆိုေတာ့ mA ျပန္တြက္ပါတယ္။ သူကေတာ့ output range က အနိမ့္ဆုံး -500 အျမင့္ဆုံး 2000 mmWg ဆိုေတာ့ range က  2000 - (-500) = 2500 mmWg ပါ။ ဒီေတာ့ 
Offset Pressure (mA) = (300 / 2500) x 16
                                      = 1.92 mA
အဲဒီတန္ဘိုး offset ထည့္ေပးလိုက္ေတာ့ မွန္သြားပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ျပန္ဆင္းခဲ့တယ္ေပါ့။

အဲဒီအခ်ိန္က ဒီလို recorder အေတြ႕ အၾကဳံ သိပ္မရွိေသးပါဘူး။ ေနာက္ပိုင္းမွ သိလာရတာက recorder အဝင္ေနရာမွာ compensating resistor ေလးေတြ ထည့္ထားတတ္ပါတယ္။ 250 ohm ေလာက္ရွိမယ္ထင္တယ္။ အဲဒီ resistor တန္ဘိုးမမွန္ယင္၊ ျပဳတ္က်ေနယင္ ျပတဲ့တန္ဘိုး ကြာတတ္ပါတယ္။ တစ္ကယ္က mA input value တိုင္းၾကည့္ၿပီး မွန္ေနရက္နဲ႔ recorder output မမွန္ယင္ resistor နဲ႔ ကစားယူလိုလည္း ရပါတယ္။ ဒါက ေနာက္မွ သိလာတာပါ။

[Unicode]
နည်းနည်းတော့ ကြာသွားပြီ။ ပြန်ပြောချင်လို့ အချက်အလက်ရှာတာ နည်းနည်းဘဲရတယ်။ ထားပါလေ။ အသေးစိတ်မဟုတ်ယင်တောင် idea လေးလောက်သိရအောင် ပြောပြတာပေါ့။ Tanker တစ်စီးပေါ်က Inert Gas System ရဲ့ Recorder အလုပ်မလုပ်လို့ ပြောပါတယ်။ သင်္ဘောပေါ်ရောက်တော့ တွေ့ရတာက မြန်မာဓာတ်ကြိုးပါ။ သူက ရှင်းပြပါတယ်။ Recorder က အလုပ်တော့လုပ်တယ် လွဲနေတယ်တဲ့။
နည်းနည်း အသေးစိတ်ပြောပြပါမယ်။ Recorder ဆိုတာ Graph စာရွက်ပေါ်မှာ မှတ်ချင်တဲ့ input data ကို plot လုပ်ပေးတဲ့ printer ဘဲဆိုပါတော့။ Input Channel အားလုံးကို တစ်ပြိုင်နက်ထဲ plot လုပ်ပေးမှာပါ။ ဒီမှာသုံးထားတာက Taishio ရဲ့ TS-601 ပါ။ Channel ၆ ခု ထည့်လို့ရပါတယ်။ လက်ရှိ Chanel 1 မှာ O2 ကို ထည့်ထားပြီး၊ Chanel 2 မှာ Pressure ကိုထည့်ထားပါတယ်။ ကျန်တဲ့ Channel တွေမသုံးပါဘူး။ ဓာတ်ကြိုးကြီး ပြောပြတာက plot လုပ်တဲ့ Point တွေက offset ဖြစ်နေတယ်တဲ့။ လက်တွေ့ O2 calibration လုပ်ပြပါတယ်။ 
O2 analyzer ထားတဲ့ အခန်းမှာ Sample Line နဲ့ Calibration Gas  ဖြစ်တဲ့ N2 အိုးကိုဆက်ထားပါတယ်။ N2 ဆိုပေမဲ့ 100% N2 မဟုတ်ပါဘူး။ N2 က 98% ဖြစ်ပြီး O2 က 2% ပါ။ N2 inlet ကို valve ဖွင့်ပေးလိုက်တော့ O2 Analyzer ရဲ့ local display မှာ 2% ပြပါတယ်။ အဲဒီအချိန် CCR မှာရှိတဲ့ recorder က -6.13% ပြပါတယ်။ Graphမှာလည်း အဲဒီတန်ဘိုး plot လုပ်တာပေါ့။ နောက် N2 valve ကို ပိတ်၊ အပြင်လေ အဝင် valve ကို ဖွင့်ပေးတော့ local မှာ 20.9% ပြပါတယ်။ CCR က recorder မှာတော့ 12.77% ဖြစ်နေပါတယ်။ ဒါဆို O2 analyzer ကောင်းတယ်ပေါ့။ အဲဒီ display နဲ့ series ချိတ်ထားတဲ့ recorder မှာ တန်ဘိုး အတူ ပြသင့်ပါတယ်။ အခု အမြဲ 8.13% လောက် နည်းနေတဲ့ သဘောပေါ့။
Pressure မှာလည်း ဒီလိုဘဲလွဲနေပါတယ်။ 300 mmWg လောက် ကွာနေပါတယ်။
တစ်ကယ်ဆိုယင် input မှာ 4-20 mA ထည့်ပေးယင် သူနဲ့ အချိုးကျ output chart မှာ plot လုပ်ပေးမှာပါ။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီလို plot လုပ်ရမယ့် scale ကိုတော့ parameter setting မှာ မှန်အောင်ထည့်ပေးရမှာပေါ့။

ဒါနဲ့ Manual ဖတ် parameter setting ထဲဝင်ကြည့်ပါတယ်။ Channel 1 က O2 ကိုအယင်စစ်ကြည့်ပါတယ်။ Input type က mA ကိုရွေးထားတော့ မှန်ပါတယ်။ နောက်ပြီး low input က 4 mA ပါ။ Plot value ကို 0% ထားပါတယ်။   ဒါလည်းမှန်တာဘဲ။ High input ကို 20mA ထားပြီး Plot value က 25% ပေးထားပါတယ်။ Input နဲ့ plot value ကတော့ မှန်နေတာဘဲ။ Plot မှာ နည်းနေတယ်ဆိုတော့ တစ်ကယ် current နည်းတာ ဖြစ်မလား။ ဒါပေမဲ့ local display မှာမှန်နေရက်နဲ့ သူနဲ့ series ဆက်ထားတဲ့ Recorder ရဲ့ display နဲ့ plot မှာ နည်းနေတယ်ဆိုတော့ တစ်ခုခုဘဲ။ နောက်ပြီး Pressure မှာပါ ကွာနေတယ်ဆိုတော့ recorder ထဲကဘဲ ဖြစ်ဖို့ ပိုများပါတယ်။
ထားပါတော့။ နောက် parameter ထဲမှာ တစ်ခုပါသေးတာက offset ပါ။ ကျွန်တော်လည်း ပျော်သွားတယ်။ ဒီဟာလေး ထည့်ပေးလိုက်ယင် အဆင်ပြေသွားမယ်လို့ထင်ပါတယ်။ လက်ရှိ 0 ထည့်ထားပါတယ်။ ဒါနဲ့ 8.13% နည်းနေတယ်ဆိုတော့ offset ကို 8.13 ထည့်လိုက်ပါတယ်။ Save လုပ်ပြီး ထွက်ကြည့်တော့ တန်ဘိုးတွေက မျှော်လင့်ထားသလို မထွက်ပါဘူး။
O2 က လက်ရှိ လေကိုထည့်ထားတဲ့ အချိန်မှာ 25.47% ဖြစ်သွားပါတယ်။ နောက် N2 gas input ပေးလိုက်တော့လည်း 2% မပြဘဲ 6.57% ပြနေပါတယ်။
ကျွန်တော်လည်း တော်တော်လေး စဉ်းစားရပါတယ်။ Offset parameter ဘယ်လို အလုပ်လုပ်သလဲဆိုတာ။ Pressure channel မှာ offset ထည့်ကြည့်တော့လည်း အဆင်မပြေပါဘူး။ 
ဒါနဲ့ formula တွေစဉ်းစားကြည့်၊ ဂဏန်းတွေ လျှောက်တွက်ကြည့်ပါတယ်။ တော်တော်လေးကြာမှ တစ်ခု တွေးမိသွားပါတယ်။ သူပြောတဲ့ offset ဆိုတာ input current တန်ဘိုး offset လုပ်တဲ့ သဘောဖြစ်မလားပေါ့။ အခု ကျွန်တော်က output % ကို offset ထည့်ပေးတာ။ အဲဒါကို input mA တန်ဘိုး ပြောင်းထည့်ကြည့်မယ်။
Input အနိမ့်ဆုံးနဲ့ အမြင့်ဆုံး ခြားနားချက် range က 20-4 = 16 mA
Output range က 25 - 0 = 25%
Offset က 8.13% ဆိုတော့ mA ပြောင်းယင်
Offset (mA) = (8.13 / 25) x 16
                     = 5.2032 mA

အဲဒီလိုတွက်ပြီး offset မှာ 5.2032 ထည့်လိုက်ပါတယ်။ Recorder မှာ 20.9% ဖြစ်သွားပါပြီ။ မှန်သွားပြီပေါ့။ N2 inject လုပ်ကြည့်တော့လည်း 2% ကို မှန်မှန်ကန်ကန်ပြနေပါပြီ။
ဒီလိုဘဲ pressure channel မှာလည်း 300 mmWg လွဲတယ်ဆိုတော့ mA ပြန်တွက်ပါတယ်။ သူကတော့ output range က အနိမ့်ဆုံး -500 အမြင့်ဆုံး 2000 mmWg ဆိုတော့ range က  2000 - (-500) = 2500 mmWg ပါ။ ဒီတော့ 
Offset Pressure (mA) = (300 / 2500) x 16
                                      = 1.92 mA
အဲဒီတန်ဘိုး offset ထည့်ပေးလိုက်တော့ မှန်သွားပါတယ်။ ဒါနဲ့ ပြန်ဆင်းခဲ့တယ်ပေါ့။

အဲဒီအချိန်က ဒီလို recorder အတွေ့ အကြုံ သိပ်မရှိသေးပါဘူး။ နောက်ပိုင်းမှ သိလာရတာက recorder အဝင်နေရာမှာ compensating resistor လေးတွေ ထည့်ထားတတ်ပါတယ်။ 250 ohm လောက်ရှိမယ်ထင်တယ်။ အဲဒီ resistor တန်ဘိုးမမှန်ယင်၊ ပြုတ်ကျနေယင် ပြတဲ့တန်ဘိုး ကွာတတ်ပါတယ်။ တစ်ကယ်က mA input value တိုင်းကြည့်ပြီး မှန်နေရက်နဲ့ recorder output မမှန်ယင် resistor နဲ့ ကစားယူလိုလည်း့ ရပါတယ်။ ဒါက နောက်မှ သိလာတာပါ။

Thursday 1 March 2018

Generator (13) -Voltage Hunting

[Zawgyi]

Container သေဘၤာတစ္စီးမွာ AE2 က load တင္လိုက္ယင္ 200 kW ေက်ာ္တာနဲ႔ မၿငိမ္ေတာ့ဘဲ ျပဳတ္က်တယ္ ေျပာပါတယ္။ ဒါနဲ႔ သေဘၤာေပၚတက္ၾကည့္တယ္ေပါ့။ အိျႏၵိယ သေဘၤာသား အမ်ားစုပါ။ စက္ခ်ဳပ္က ျပႆနာရွင္းျပပါတယ္။ စက္နႈိးၿပီး မိနစ္ ၂၀ ေလာက္ Voltage Hunting ျဖစ္ေနတတ္တယ္တဲ့။ ၿငိမ္သြားၿပီး parallel run လိုက္ယင္ load 200 kW ေက်ာ္တာနဲ႔ မၿငိမ္ေတာ့ဘဲ ျပဳတ္က်သြားတယ္ ဆိုပါတယ္။ စက္-၂ က ကၽြန္ေတာ္တို႔ စက္ေမာင္းမယ္၊ စမ္းမယ္ဆိုယင္ ကူေပးမယ္ ေျပာပါတယ္။ 
စၿပီးမစဥ္းစားခင္ စမ္းေမာင္းၾကည့္ခိုင္းလိုက္ပါတယ္။ လက္ေတြ႕ ၾကည့္မွ သူတို႔မေျပာတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ သိရမွာပါ။ လက္ရွိ AE3 Run ေနပါတယ္။ ဘာစိတ္ကူးလဲေတာ့ မသိဘူး။ Operating Voltage က 450V ျဖစ္ေပမဲ့ လက္ရွိ 463 V မွာ ထားၿပီး သုံးေနတာပါ။ On Load 200 kW မွာ 463 V ေနာ္။ ဒါကေတာ့ထားပါေတာ့ သူတို႔ အထာနဲ႔ သူတို႔။
AE2 စ ေမာင္းတယ္ဆိုယင္ဘဲ voltage က 450V နဲ႔ 470V ၾကားထဲမွာ ေျပးေနပါတယ္။ Frequency က ၿငိမ္ပါတယ္။ ဒါဆိုယင္ စက္ေၾကာင့္ rpm ေျပာင္းလို႔ မဟုတ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ အလြယ္တစ္ကူေျပာရယင္ AVR ေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက voltage trimmer potentiometer ေၾကာင္တာလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ Panel မွာရွိတဲ့ trimmer pot ကို ၾကည့္လိုက္ေတာ့ အစြန္ဆုံးမွာေရာက္ေနၿပီ။ ေနာက္ၿပီး pot က ေတြ႕ေနက် copper contact type မဟုတ္ဘူး။ Wire wound type ျဖစ္ေနတယ္။ Contact ကလည္းေကာင္းေနတယ္။ နည္းနည္း ေရႊ႕ၾကည့္ေတာ့ voltage က တက္လာတယ္။ 480V ေက်ာ္သြားတယ္။ Voltage မ်ားတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ Hunting က သက္သာလာတယ္။ အနိမ့္ဘက္က ဆက္လွည့္လို႔မရေတာ့ဘူး။ ဆုံးေနၿပီ။ ထားပါေလ။ AVR ကိုင္ၾကည့္မယ္ ဆိုၿပီး သြားၾကည့္ေတာ့ စက္-၂ က လိုက္ျပတယ္။ MSB ေနာက္ဘက္မွာရွိတယ္တဲ့။ ၾကည့္လိုက္ေတာ့၊ ေအာင္မယ္ေလး တမိတယ္။ ဟိုတစ္ခါ shaft gen ျပႆနာမွာ ေတြဖူးတဲ့ အမ်ဳိးအစား။ လူႏွစ္ေယာက္ေလာက္ လွ်ာထြက္ေအာင္မရတဲ့ ဧရာမ AVR ပုံးႀကီး။ Maker EFA ရဲ႕ RNGY/ D ဆိုတဲ့ အမ်ဳိးအစားပါ။
စဥ္းစားၾကည့္တယ္။ Trimmer က အဆုံးထိေရာက္ေအာင္ညႇိေပးရေတာ့ မထိတထိ ျဖစ္တာလားလို႔။ အလယ္ဘက္ ေရႊ႕ၾကည့္တုန္းက ပိုသက္သာလာတယ္ေလ။ ဒါဆိုယင္ voltage output ကို AVR ေပၚကေလွ်ာ့ခ်ၾကည့္မယ္။ ဒါဆို trimmer pot ကို အလယ္ဘက္ ေရႊ႕လို႔ရၿပီေပါ့။ Voltage ညိႇမယ္ဆိုေတာ့ manual ကို မနည္း နားလည္ေအာင္ဖတ္ယူရတယ္။


 ေနာက္ပိုင္း ေတြ႕ေနက် AVR card ေတြလို preset ေလး လွည့္႐ုံနဲ႔ မရဘူး။ Transformer tapping ေတြ ေရႊ႕ေျပာင္းခ်ိတ္ရတာ။ Tapping နံပါတ္ေတြကို ငုတ္ေလးေတြနဲ႔ ထုတ္ထားေပးပါတယ္။ Transformer မျမင္ရ။ နံပါတ္ေတြနဲ႔ မွ်ားေတြ ဟိုထိုးဒီထိုးဘဲ ေတြ႕ရတယ္။ Jumper wire ေတြ ေျပာင္းဆက္ရတာ။
သူေျပာသလို ေျပာင္းၾကည့္ ေရႊ႕ၾကည့္တယ္။  Volt ကထပ္ခ်လို႔မရေတာ့ဘူး။ Stability ညွိဖို႔ရွာတာလည္း မေတြ႕။ Manual မွာလည္း ေရးမထားနဲ႔။ အဆင္မေျပဘူး။ AVR လဲလိုက္ပါလို႔ ေျပာရမွာလည္း ဒါႀကီးတစ္ခုလုံးဆိုေတာ့...။
 ၿပီးမွ သတိရတယ္။ AVR ေပၚမွာ slot in နဲ႔ ကဒ္ေလးေတြ ရွိတယ္။ အဲဒီကဒ္ တစ္ခုခု မေကာင္းတာ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်တစ္ခု။ ဒါကို စမ္းၾကည့္မယ္ဆိုၿပီး ေလာေလာဆယ္ Run မေနတဲ့ AE1 က ကဒ္ ၄ ခုနဲ႔ လဲတပ္ၾကည့္ေတာ့ ေကာင္းသြားတယ္။ Voltage ၿငိမ္ၿပီး လိုသလို ညိႇယူလို႔ရတယ္။ Trimmer လည္း အဆုံးေရာက္ေအာင္ ညိႇစရာမလိုေတာ့ဘူး။ က်န္တာက လြယ္သြားၿပီေပါ့။ တစ္ကဒ္စီ ေျပာင္းစမ္းလိုက္ေတာ့ 3S ဆိုတဲ့ ကဒ္က မေကာင္းတာ။ ကဒ္ အသစ္ မွာခ်င္မွာ၊ ျပင္ခ်င္ ျပင္ဖို႔ report ထဲမွာ ေရးေပးခဲ့ပါတယ္။ ျပင္မယ္ဆိုလည္း လြယ္မွာပါ။ အေျခခံ component ေတြဘဲ ပါတာ။ circuit ကလည္း ရွင္းရွင္းေလး။ ဒါနဲ႔ ျပန္ဆင္းခဲ့တယ္ ေပါ့ဗ်ာ။

[Unicode]

Container ေသဘၤာတစၥီးမြာ AE2 က load တငႅိဳက္ယင္ 200 kW ေက္ာၱာနဲ႔ မၿငိမ္ေတာ့ဘဲ ်ပဳတၠ္တယ္ ေ်ပာပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ေသဘၤာေပၚတက္ၾကၫ့္တယ္ေပါ့။ အိ်ႏၵိယ ေသဘၤာသား အမ္ားစုပါ။ စကၡ္ဳပၠ ်ပႆနာရြင္း်ပပါတယ္။ စကၷႈိးၿပီး မိနစ္ ၂၀ ေလာက္ Voltage Hunting ်ဖစ္ေနတတၱယၱဲ့။ ၿငိျမ္သားၿပီး parallel run လိုက္ယင္ load 200 kW ေက္ာၱာနဲ႔ မၿငိမ္ေတာ့ဘဲ ်ပဳတၠ္ၾသားတယ္ ဆိုပါတယ္။ စက္-၂ က ကၽျႏ္ေတာၱိဳ႕ စက္ေမာင္းမယ္၊ စမ္းမယၦိဳယင္ ကူေပးမယ္ ေ်ပာပါတယ္။ 
စၿပီးမစၪ္းစားခင္ စမ္းေမာင္းၾကၫ့္ခိုင္းလိုကၸါတယ္။ လက္ေၾတ႕ ၾကၫ့္မြ သူတို႔ေမ်ပာတဲ့ အခ္က္အလက္ေၾတ သိရမြာပါ။ လက္ရြိ AE3 Run ေနပါတယ္။ ဘာစိတၠဴးလဲေတာ့ မသိဘူး။ Operating Voltage က 450V ်ဖစ္ေပမဲ့ လက္ရြိ 463 V မြာ ထားၿပီး သုံးေနတာပါ။ On Load 200 kW မြာ 463 V ေနာ္။ ဒါေကတာ့ထားပါေတာ့ သူတို႔ အထာနဲ႔ သူတို႔။
AE2 စ ေမာင္းတယၦိဳယငၻဲ voltage က 450V နဲ႔ 470V ၾကားထဲမြာ ေ်ပးေနပါတယ္။ Frequency က ၿငိမၸါတယ္။ ဒါဆိုယင္ စက္ေၾကာင့္ rpm ေ်ပာင္းလို႔ မဟုတ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ အၾလယၱစၠဴေ်ပာရယင္ AVR ေၾကာင့္ ်ဖစ္ႏိုငၸါတယ္။ ေနာကၱစၡဳက voltage trimmer potentiometer ေၾကာငၲာလၫ္း ်ဖစ္ႏိုငၲယ္။ Panel မြာရြိတဲ့ trimmer pot ကို ၾကၫ့္လိုက္ေတာ့ အျစႏၧဳံးမြာေရာက္ေနၿပီ။ ေနာက္ၿပီး pot က ေၾတ႕ေနက္ copper contact type မဟုတၻဴး။ Wire wound type ်ဖစ္ေနတယ္။ Contact ကလၫ္းေကာင္းေနတယ္။ နၫ္းနၫ္း ေရႊ႕ၾကၫ့္ေတာ့ voltage က တကႅာတယ္။ 480V ေက္ာ္ၾသားတယ္။ Voltage မ္ားတဲ့ အခ္ိႏၼြာေတာ့ Hunting က သက္သာလာတယ္။ အနိမ့္ဘကၠ ဆကႅြၫ့္လို႔မေရတာ့ဘူး။ ဆုံးေနၿပီ။ ထားပါေလ။ AVR ကိုင္ၾကၫ့္မယ္ ဆိုၿပီး ၾသားၾကၫ့္ေတာ့ စက္-၂ က လိုက္်ပတယ္။ MSB ေနာကၻကၼြာရြိတယၱဲ့။ ၾကၫ့္လိုက္ေတာ့၊ ေအာငၼယ္ေလး တမိတယ္။ ဟိုတစၡါ shaft gen ်ပႆနာမြာ ေၾတဖူးတဲ့ အမ္ဳိးအစား။ လူႏြစ္ေယာက္ေလာက္ လြ္ာၾထက္ေအာငၼရတဲ့ ဧရာမ AVR ပုံးႀကီး။ Maker EFA ရဲ႕ RNGY/ D ဆိုတဲ့ အမ္ဳိးအစားပါ။
စၪ္းစားၾကၫ့္တယ္။ Trimmer က အဆုံးထိေရာက္ေအာင္ညႇိေပးေရတာ့ မထိတထိ ်ဖစၲာလားလို႔။ အလယၻက္ ေရႊ႕ၾကၫ့္တုႏ္းက ပိုသက္သာလာတယ္ေလ။ ဒါဆိုယင္ voltage output ကို AVR ေပၚေကလြ္ာ့ခ္ၾကၫ့္မယ္။ ဒါဆို trimmer pot ကို အလယၻက္ ေရႊ႕လို႔ရၿပီေပါ့။ Voltage ညိႇမယၦိဳေတာ့ manual ကို မနၫ္း နားလၫ္ေအာငၹတ္ယဴရတယ္။ ေနာကၸိဳင္း ေၾတ႕ေနက္ AVR card ေၾတလို preset ေလး လြၫ့္႐ုံနဲ႔ မရဘူး။ Transformer tapping ေၾတ ေရႊ႕ေ်ပာင္းခ္ိတ္ရတာ။ Tapping နံပါတ္ေၾတကို ငုတ္ေလးေၾတနဲ႔ ထုတၳားေပးပါတယ္။ Transformer မ်မင္ရ။ နံပါတ္ေၾတနဲ႔ မြ္ားေၾတ ဟိုထိုးဒီထိုးဘဲ ေၾတ႕ရတယ္။ Jumper wire ေၾတ ေ်ပာင္းဆက္ရတာ။ သူေ်ပာသလို ေ်ပာင္းၾကၫ့္ ေရႊ႕ၾကၫ့္တယ္။  Volt ကထပၡ္လို႔မေရတာ့ဘူး။ Stability ညြိဖို႔ရြာတာလၫ္း ေမၾတ႕။ Manual မြာလၫ္း ေရးမထားနဲ႔။ အဆေငၼ်ပဘူး။ AVR လဲလိုကၸါလို႔ ေ်ပာရမြာလၫ္း ဒါႀကီးတစၡဳလုံးဆိုေတာ့...။
 ၿပီးမြ သတိရတယ္။ AVR ေပၚမြာ slot in နဲ႔ ကဒ္ေလးေၾတ ရြိတယ္။ အဲဒီကဒ္ တစၡဳခု ေမကာင္းတာ ်ဖစ္ႏိုင္ေခ္တစၡဳ။ ဒါကို စမ္းၾကၫ့္မယၦိဳၿပီး ေလာေလာဆယ္ Run ေမနတဲ့ AE1 က ကဒ္ ၄ ခုနဲ႔ လဲတပ္ၾကၫ့္ေတာ့ ေကာင္းၾသားတယ္။ Voltage ၿငိမ္ၿပီး လိုသလို ညိႇယူလို႔ရတယ္။ Trimmer လၫ္း အဆုံးေရာက္ေအာင္ ညိႇစရာမလိုေတာ့ဘူး။ က္ႏၲာက ၾလၾယ္သားၿပီေပါ့။ တစၠဒၥီ ေ်ပာင္းစမ္းလိုက္ေတာ့ 3S ဆိုတဲ့ ကဒၠ ေမကာင္းတာ။ ကဒ္ အသစ္ မြာခ္ငၼြာ၊ ်ပငၡ္င္ ်ပငၹိဳ႕ report ထဲမြာ ေရးေပးခဲ့ပါတယ္။ ်ပငၼယၦိဳလၫ္း ၾလယၼြာပါ။ ေအ်ခခံ component ေၾတဘဲ ပါတာ။ circuit ကလၫ္း ရြင္းရြင္းေလး။ ဒါနဲ႔ ်ပႏၧင္းခဲ့တယ္ ေပါ့ဗ္ာ။